(Αναφερόμαστε σε αυτό εδώ το σχέδιο Π.Δ και ρίχνουμε μια πρώτη ματιά σε ότι αφορά Διευθυντές, Υποδιευθυντές και Εκπαιδευτικούς που υπηρετούν σε σχολεία)
Να ξεκινήσουμε από τις μεταβατικές διατάξεις
Κατά την πρώτη εφαρμογή του Π.Δ η διοικητική αξιολόγηση των Διευθυντών θα γίνει μεταξύ 1ης Σεπτεμβρίου και 15ης Οκτωβρίου του 2013 και η διοικητική αξιολόγηση των λοιπών εκπαιδευτικών από 1η Νοεμβρίου έως και την 15η Δεκεμβρίου 2013.
Γενικά όμως :
Η διοικητική αξιολόγηση είναι ετήσια. Των Διευθυντών διενεργείται μεταξύ 1ης Φεβρουαρίου και 31ης Μαρτίου και των λοιπών εκπαιδευτικών μεταξύ 1ης Απριλίου και 15ης Μαΐου κάθε έτους.
Η εκπαιδευτική αξιολόγηση διενεργείται μία, τουλάχιστον, φορά ανά τριετία εντός συνεχούς χρονικού διαστήματος που δεν υπερβαίνει τους 2 μήνες
Η αξιολόγηση διακρίνεται σε... διοικητική και εκπαιδευτική. Οι εκπαιδευτικοί δεν μπορούν να ασκούν καθήκοντα αξιολογητή, αν δεν έχουν προηγουμένως αξιολογηθεί.
Οι διευθυντές αξιολογούνται διοικητικά από τον Διευθυντή Εκπαίδευσης και εκπαιδευτικά από το σχολικό συμβούλο.
Οι υποδιευθυντές και οι εκπαιδευτικοί αξιολογούνται διοικητικά από τον Διευθυντή του σχολείου και εκπαιδευτικά από το σχολικό συμβούλο.
Η αξιολόγηση γίνεται σε τετράβαθμη : α) «ελλιπής»: 0 έως 30 βαθμοί, β) «επαρκής»: 31 έως 60 βαθμοί, γ) «πολύ καλός»: 61 έως 80 βαθμοί και δ) «εξαιρετικός»: 81 έως 100 βαθμοί.
1. Στα κριτήρια της κατηγορίας Ι – Άσκηση διοικητικού και οργανωτικού έργου, οι διευθυντές σχολικών μονάδων αξιολογούνται ως εξής:
α) Στην υλοποίηση του νομοθετικού πλαισίου:
αα) Ελλιπής, εφόσον αρκείται στην τήρηση του ισχύοντος νομοθετικού χωρίς να αξιοποιεί στο ελάχιστο τις δυνατότητες οργάνωσης και διοίκησης.
ββ) Επαρκής, εφόσον τηρεί το ωράριο,το πρόγραμμα, μεριμνά για την υγιεινή και την ασφάλεια των μαθητών και για την ενημέρωση των γονέων.
γγ) Πολύ καλός, εφόσον, ασκεί με δημοκρατικό τρόπο τη διευθυντική του εξουσία, ενημερώνει τα μέλη του συλλόγου διδασκόντων, παρακολουθεί την εφαρμογή των εγκυκλίων, δίνει πρωτοβουλίες συνεργάζεται με γονείς και προάγει τις διαπροσωπικές σχέσεις μεταξύ των μελών της εκπαιδευτικής κοινότητας.
δδ) Εξαιρετικός, εφόσον, πλέον των προϋποθέσεων της προηγούμενης υποπερίπτωσης, εισηγείται καινοτομίες που βελτιώνουν τη λειτουργία του σχολείου
β) Στο κριτήριο της οργάνωσης του έργου του συλλόγου διδασκόντων:
αα) Ελλιπής, εφόσον διαχειρίζεται πλημμελώς υλικά και ανθρώπους.
ββ) Επαρκής, εφόσον ανταποκρίνεται στις υπηρεσιακές υποχρεώσεις,(π.χ αρχείο, γραμματεία), αξιοποιεί πόρους και συντονίζει το μη διδακτικό έργο των εκπαιδευτικών.
γγ) Πολύ καλός, + τα προηγούμενα και επικοινωνεί και συνεργάζεται μευπηρεσίες για την καλύτερη λειτουργία του σχολείου.
δδ) Εξαιρετικός, +τα προηγούμενα και επιπλέον μεριμνά για την αξιοποίηση των εκπαιδευτικών , τους εκχωρεί αρμοδιότητες παρέχοντας οδηγίες και στηρίζοντας το έργο τους.
2. Στα κριτήρια της κατηγορίας ΙΙ – Άσκηση του έργου της εποπτείας και της αξιολόγησης:
α) Στο κριτήριο αξιολόγησης της υπηρεσιακής συνέπειας και επάρκειας του εκπαιδευτικού:
αα) Ελλιπής, εφόσον δεν τεκμηριώνει την αξιολογική του κρίση με επίσημα στοιχεία και στις διαδικασίες αξιολόγησης απουσιάζουν οι αρχές της αμεροληψίας, της αντικειμενικότητας και της δικαιοσύνης.
ββ) Επαρκής, εφόσον τεκμηριώνει την αξιολογική του κρίση αξιοποιώντας αποδεικτικά στοιχεία,ενημερώνει εγκαίρως τους προϊσταμένους του, σχολικό σύμβουλο και διευθυντή εκπαίδευσης, για τις ανάγκες των εκπαιδευτικών.
γγ) Πολύ καλός, εφόσον τεκμηριώνει με πληρότητα την αξιολογική του κρίση και ενημερώνει εγκαίρως τους ανωτέρους του, όχι μόνο για την αποτελεσματικότητα αλλά και για τις ανάγκες των εκπαιδευτικών της σχολικής του μονάδες ενώ, επίσης, καταθέτει προτάσεις και αναλαμβάνει πρωτοβουλίες για την επίλυση προβλημάτων.
δδ) Εξαιρετικός, εφόσον, πλέον των προϋποθέσεων της προηγούμενης υποπερίπτωσης, καταθέτει τις προσωπικές του απόψεις και προτάσεις για αποτελεσματικές παρεμβάσεις στο έργο των εκπαιδευτικών της σχολικής του μονάδας , όπως οι ενδοσχολικές δράσεις και οι διασχολικές συνεργασίες.
β) Στο κριτήριο οργάνωση της διαδικασίας αυτο-αξιολόγησης :
αα) Ελλιπής, εφόσον δεν μεριμνά για την αυτο – αξιολόγηση της σχολικής μονάδας.
ββ) Επαρκής, εφόσον μεριμνά για την αυτο – αξιολόγηση της σχολικής μονάδας και επίσης εφόσον καθοδηγεί το Σ.Δ στη αποτύπωση των αναγκών - προβλημάτων, στη χάραξη δράσεων, στην ανάθεση ρόλων και αρμοδιοτήτων και στην τελική αποτίμηση.
γγ) Πολύ καλός, τα προηγούμενα+ διαχειρίζεται με πνεύμα δημοκρατικό δυσκολίες, τριβές, αντιπαραθέσεις και αρνήσεις κατά τη συνεργασία μεταξύ εκπαιδευτικών.
δδ) Εξαιρετικός, τα προηγούμενα+ καταθέτει απόψεις και προτάσεις στο Σ.Δ, σε ομοτίμους του και στους ανωτέρους του για βελτίωση της αυτο-αξιολόγησης της σχολικής μονάδας.
Οι διευθυντές των σχολικών μονάδων, πέραν της αξιολόγησης στα ανωτέρω κριτήρια, υπόκεινται και σε εκπαιδευτική αξιολόγηση όπως και οι λοιποί εκπαιδευτικοί
1. Στο κριτήριο της κατηγορίας Ι – Άσκηση διοικητικού και οργανωτικού έργου που αφορά την υποστήριξη του έργου του διευθυντή σχολικής μονάδας:
α) Ελλιπής, εφόσον δεν τηρεί ή τηρεί πλημμελώς, από ουσιαστικής διοικητικής απόψεως, το καθήκον του να συνεργάζεται αρμονικά και να υποστηρίζει τον διευθυντή στο έργο του καθώς και να τον αναπληρώνει επαρκώς όπου και όταν προβλέπεται.
ββ) Επαρκής, εφόσον τηρεί τα βασικά του καθήκοντα, δηλαδή συνεργάζεται αρμονικά και υποστηρίζει τον διευθυντή στο έργο του καθώς και τον αναπληρώνει όπου και όταν προβλέπεται από τις κείμενες διατάξεις, κατά τρόπο που να εξασφαλίζεται το ελάχιστο επίπεδο ομαλής διοικητικής λειτουργίας της σχολικής μονάδας.
γγ) Πολύ καλός, εφόσον, επιπλέον της προϋπόθεσης της προηγούμενης υποπερίπτωσης, χειρίζεται περιπτώσεις κρίσης με αποφασιστικότητα και αποτελεσματικότητα.
δδ) Εξαιρετικός, εφόσον, πλέον των προϋποθέσεων των δύο προηγούμενων υποπεριπτώσεων, αναλαμβάνει πρωτοβουλίες και τις διεκπεραιώνει με επιτυχία.
Οι Υποδιευθυντές, πέραν της αξιολόγησης στα ανωτέρω κριτήρια, υπόκεινται και σε εκπαιδευτική αξιολόγηση όπως και οι λοιποί εκπαιδευτικοί
1. Στα κριτήρια της κατηγορίας Ι του εκπαιδευτικού περιβάλλοντος:
α) Στο κριτήριο των διαπροσωπικών σχέσεων και προσδοκιών:
αα) Ελλιπής, εφόσον μεταξύ αυτού και των μαθητών διαπιστώνεται απουσία σχέσεων ή διαπιστώνονται σχέσεις αδιάφορες. Ειδικότερα, χαρακτηρίζεται ελλιπής, εφόσον δεν υπάρχει πνεύμα και συμπεριφορά συνεκτικής τάξης, ελάχιστοι μαθητές συμμετέχουν στις εργασίες της τάξης, δεν διατυπώνονται, ούτε έμμεσα, προσδοκίες για τη μάθηση και τη συμπεριφορά των μαθητών και ο αξιολογούμενος χρησιμοποιεί ως βασικό μέσο επίτευξης της σχολικής πειθαρχίας την επιβολή κυρώσεων.
ββ) Επαρκής, εφόσον αναπτύσσει σχέσεις σεβασμού μεταξύ αυτού και των μαθητών, αμοιβαίας αποδοχής και αλληλοβοήθειας μεταξύ των μαθητών, και διασφαλίζει συνθήκες συναίνεσης και αποδοχής των απόψεως και θέσεων κατά τη διδακτική διαδικασία.
γγ) Πολύ καλός, εφόσον:
i) δημιουργεί, με λόγια και πράξεις, συνθήκες αποδοχής, στήριξης και ενθάρρυνσης για όλους ανεξαιρέτως τους μαθητές, ιδίως για τους προερχόμενους από ευάλωτες κοινωνικές ομάδες και τους έχοντες μειωμένη αυτο–εκτίμηση,
ii) εκφράζει με λόγια και με πράξεις υψηλές, αλλά ρεαλιστικές, προσδοκίες για τη μάθηση και συμπεριφορά των μαθητών και
iii) αποφεύγει τον διδακτισμό σε θέματα αξιακά, ενώ παράλληλα υιοθετεί δημοκρατικό τρόπο επικοινωνίας, με στόχο να ενθαρρύνει τις συλλογικές αποφάσεις και την ελεύθερη έκφραση και τεκμηρίωση προσωπικών θέσεων με βάση λογικά, αξιακά επιχειρήματα και παράθεση δεδομένων.
δδ) Εξαιρετικός, εφόσον, πλέον των προϋποθέσεων της προηγούμενης υποπερίπτωσης, εμπεδώνει δημοκρατικό τρόπο επικοινωνίας και επίλυσης θεμάτων ενθαρρύνοντας, πέρα από την αιτιολόγηση απόψεων, τη διαδικασία της τεκμηριωμένης διαλεκτικής αντιπαράθεσης επί θέσεων, κρίσεων και προτάσεων, ενώ παράλληλα καλλιεργεί στάσεις και ικανότητες σύνθεσης αντιθέτων.
β) Στο κριτήριο του παιδαγωγικού κλίματος στη σχολική τάξη:
αα) Ελλιπής, εφόσον, μεταξύ αυτού και των μαθητών, υπάρχει ουδέτερο έως και ψυχρό κλίμα με στοιχεία τριβών και αντεγκλήσεων, με αποτέλεσμα οι μαθητές να παραμένουν αδιάφοροι και αποστασιοποιημένοι.
ββ) Επαρκής, εφόσον:
i) καλλιεργεί συνθήκες παιδαγωγικής λειτουργίας και μαθησιακής ετοιμότητας, με ενθάρρυνση και θετική ανατροφοδότηση στην αναμενόμενη συμπεριφορά,
ii) δημιουργεί στην τάξη, με ρητές δηλώσεις και συμβολικά μέσα, κλίμα ενδιαφέροντος για τη μάθηση και εκτίμησης για τη γνώση και
iii) φροντίζει να ευαισθητοποιεί τους μαθητές σε θέματα αποφυγής διακρίσεων.
γγ) Πολύ καλός, εφόσον δημιουργεί στην τάξη με «ρητές δηλώσεις» και συμβολικά μέσα κλίμα αναζήτησης και δημιουργικότητας και, παράλληλα, ενθαρρύνει τη διατύπωση τεκμηριωμένων προτάσεων και αντιπροτάσεων και εναλλακτικών λύσεων και καλλιεργεί κλίμα υπεύθυνης και συνεπούς συμπεριφοράς και αποδοχής του κοινωνικά, πολιτιστικά, εθνικά και θρησκευτικά διαφορετικού «άλλου».
δδ) Εξαιρετικός, εφόσον, πλέον των προϋποθέσεων της προηγούμενης υποπερίπτωσης, ενθαρρύνει την ύπαρξη και ενίσχυση κλίματος συλλογικότητας και πρωτοβουλίας, την ανάληψη ομαδικών πρωτοβουλιών για την οργάνωση εκδηλώσεων καθώς και δράσεων για την επίλυση προβλημάτων και τη μελέτη θεμάτων και, παράλληλα, συμμετέχει σε προγράμματα κοινωνικο – συναισθηματικού προσανατολισμού, όπως για παράδειγμα προγράμματα ευαισθητοποίησης κατά της σχολικής βίας ή διευκόλυνσης της μετάβασης μαθητών από σχολική βαθμίδα σε βαθμίδα.
γ) Στο κριτήριο της οργάνωσης της σχολικής τάξης:
αα) Ελλιπής, εφόσον παραμελεί τον χώρο και την παιδαγωγική λειτουργικότητα της τάξης, δεν φροντίζει για τη θέσπιση κανόνων, δεν μεριμνά για τη διαχείριση προβλημάτων συμπεριφοράς και, κυρίως δεν αντιμετωπίζει ανάρμοστες μορφές συμπεριφοράς των μαθητών με παιδαγωγικό τρόπο.
ββ) Επαρκής, εφόσον διαμορφώνει κατάλληλα τον χώρο, ώστε να είναι ασφαλής και παιδαγωγικά λειτουργικός, ανάλογα με την ηλικία των μαθητών, όπως γωνιές ενδιαφέροντος και αναρτημένες μαθητικές εργασίες, ενώ παράλληλα, αξιοποιεί λειτουργικά τον διδακτικό χρόνο χωρίς απώλειες και ορίζει ο ίδιος, ή με τη συνδρομή των μαθητών, τους κανόνες της τάξης, την τήρηση των οποίων απαιτεί, χωρίς παρεκκλίσεις και αντιφάσεις, από όλους τους μαθητές.
γγ) Πολύ καλός, εφόσον:
i) εμπλέκει την πλειονότητα των μαθητών σε μαθησιακή αξιοποίηση του διδακτικού χρόνου,
ii) δημιουργεί όρους θέσπισης και τήρησης των κανόνων συμπεριφοράς, ενεργοποιώντας και εμπλέκοντας, ατομικά ή σε συνεργασία με άλλον εκπαιδευτικό, τους μαθητές στη διαμόρφωση κανόνων συμπεριφοράς στην τάξη, που αναδεικνύουν τα καθήκοντα και τα δικαιώματα μαθητών και εκπαιδευτικών,
iii) παρακολουθεί με διακριτικότητα την τήρηση των θεσπισμένων κανόνων και παρεμβαίνει μεθοδευμένα και κλιμακωτά στις παρεκκλίσεις, φροντίζοντας να μην στέλνει αντιφατικά μηνύματα,
iv) ανατροφοδοτεί θετικές μορφές συμπεριφοράς και ενθαρρύνει την αυτορρύθμιση της μαθησιακής και κοινωνικής συμπεριφοράς των μαθητών και
v) εμπλέκει ενεργά την τάξη στην παρακολούθηση των συστηματικών παραβάσεων των κανόνων αλλά και στη θέσπιση συνεπειών, ανάλογων με την ηλικία και τη φύση του παραπτώματος, όπου τούτο είναι εφικτό.
δδ) Εξαιρετικός, εφόσον, πλέον των προϋποθέσεων της προηγούμενης υποπερίπτωσης,:
i) φροντίζει για την ομαλή ένταξη στις μαθητικές ομάδες και στη σχολική ζωή όλων ανεξαιρέτως των μαθητών, ασχέτως κοινωνικο–πολιτισμικής προέλευσης, μεριμνώντας ιδιαίτερα για όσους αντιμετωπίζουν δυσκολίες ένταξης,
ii) μελετά βαθύτερα τα αίτια και τις συνθήκες δύσκολων περιπτώσεων μαθητικής συμπεριφοράς ("βιογραφία" μαθητικού παραπτώματος),
iii) εξετάζει ποιες από τις αντιδράσεις των μαθητών αποβλέπουν στην προσέλκυση προσοχής, αναγνώρισης, αποδοχής και δεν δρα εν θερμώ, αλλά επεξεργάζεται πλάνο για αντιμετώπισή τους, το οποίο θέτει όρια και ορίζει συνέπειες και v) εμπλέκει στη διαμόρφωση του πλάνου και άλλους συναδέλφους για κοινή στάση και, όπου κρίνεται σκόπιμο και εφικτό, και τους μαθητές με προβληματική συμπεριφορά.
2. Στα κριτήρια της κατηγορίας ΙΙ – Σχεδιασμός, προγραμματισμός και προετοιμασία της διδασκαλίας:
α) Στο κριτήριο «μαθησιακά χαρακτηριστικά» του μαθητή:
αα) Ελλιπής, εφόσον η προετοιμασία δεν λαμβάνει υπόψη ή λαμβάνει πλημμελώς και επιφανειακά τα αναπτυξιακά χαρακτηριστικά και τη μαθησιακή ετοιμότητα των μαθητών.
ββ) Επαρκής, εφόσον λαμβάνει υπόψη, κατά τον προγραμματισμό της διδασκαλίας και του γενικότερου εκπαιδευτικού του έργου, τα ιδιαίτερα ψυχολογικά και αναπτυξιακά χαρακτηριστικά της ηλικίας των μαθητών που διδάσκει και τις προϋπάρχουσες γνώσεις και δεξιότητές τους από τη φοίτησή τους στις προηγούμενες τάξεις ή εξωσχολικές εμπειρίες.
γγ) Πολύ καλός, εφόσον λαμβάνει υπόψη, κατά τον προγραμματισμό, την κοινωνικο – πολιτισμική σύνθεση και τις διαφοροποιημένες μαθησιακές ανάγκες και δυνατότητες και τα ενδιαφέροντα των μαθητών της τάξης του και, παράλληλα, έχει καλή συνολική εικόνα της μαθησιακής πορείας και ετοιμότητας της τάξης και προγραμματίζει αναλόγως, και, επιπλέον, μεριμνά ιδιαίτερα για τους μαθητές των ευάλωτων κοινωνικών ομάδων.
δδ) Εξαιρετικός, εφόσον, πλέον των προϋποθέσεων της προηγούμενης υποπερίπτωσης, κατά τον προγραμματισμό, λαμβάνει υπόψη τις μαθησιακές νόρμες της ηλικίας των μαθητών, τα γνωστικά κενά στην ύλη μαθημάτων προηγούμενων ετών, τις εννοιολογικές προϋποθέσεις κάθε θέματος και τις δυσκολίες της ηλικίας για την κατανόηση θεμάτων της ύλης, και έτσι προετοιμάζεται ανάλογα και, επιπλέον, μπορεί να σχεδιάζει και αναθέτει, σύμφωνα με τα διαπιστωμένα χαρακτηριστικά των μαθητών, ομαδικές εργασίες, όπου το κρίνει σκόπιμο και εφικτό.
β) Στο κριτήριο στόχων και περιεχομένου κατά την προετοιμασία:
αα) Ελλιπής, εφόσον η προετοιμασία του περιεχομένου της διδασκαλίας είναι ανύπαρκτη, ελλιπής ή εσφαλμένη στο μεγαλύτερο μέρος της.
ββ) Επαρκής, εφόσον:
i) σχεδιάζει και προγραμματίζει το εκπαιδευτικό έργο σε τακτά χρονικά διαστήματα, προβαίνοντας, στην πορεία, στις αναγκαίες προσαρμογές,
ii) διαμορφώνει και διατυπώνει με σαφήνεια διδακτικούς στόχους και αντίστοιχες δραστηριότητες κατάλληλες για την τάξη του και
iii) στηρίζεται για την προετοιμασία του περιεχομένου της διδασκαλίας στο πρόγραμμα σπουδών και χρησιμοποιεί συμβατικά κυρίως εκπαιδευτικά μέσα, όπως το σχολικό βιβλίο.
γγ) Πολύ καλός, εφόσον:
i) σχεδιάζει και προγραμματίζει το εκπαιδευτικό έργο σε μακρο – επίπεδο (έτους και ευρύτερης ενότητας) και μικρο – επίπεδο (ωριαίας διδασκαλίας), λαμβάνοντας υπόψη το πρόγραμμα σπουδών,
ii) διαμορφώνει και διατυπώνει με σαφήνεια ρεαλιστικούς διδακτικούς στόχους και αντίστοιχες δραστηριότητες για βαθύτερη κατανόηση περιεχομένου και ανάπτυξη κριτικής και δημιουργικής σκέψης,
iii) φροντίζει στην ευρύτερη διδακτική ενότητα οι στόχοι να καλύπτουν, πέρα από τον γνωστικό τομέα, βασικές πτυχές του συναισθηματικού και του κοινωνικού τομέα, όπως είναι η θετική αυτοεκτίμηση, η επικοινωνία, η συνεργασία, οι στάσεις, οι αξίες, η διαχείριση συγκρούσεων, η αποδοχή του «διαφορετικού» και η αλληλεγγύη,
iv) προβλέπει διαδικασίες διερευνητικής μάθησης, ατομικά και ομαδικά, αξιοποιώντας και τις διαθεματικές εργασίες του διδακτικού εγχειριδίου,
v) τροποποιεί στόχους, μετασχηματίζει την οργάνωση και τη γλώσσα σχολικού κειμένου και το εμπλουτίζει με παραδείγματα για να καταστήσει τη διδασκαλία κατάλληλη για την τυχόν ανομοιογενή τάξη του,
vi) ανατρέχει για την ενημέρωσή του επί του θέματος σε επιπρόσθετες πηγές και vii) επιλέγει επιπρόσθετο εκπαιδευτικό υλικό για τους μαθητές.
δδ) Εξαιρετικός, εφόσον, πλέον των προϋποθέσεων της προηγούμενης υποπερίπτωσης, επιλέγει, κατά τον μακρο – προγραμματισμό, κεντρικές έννοιες, ιδέες, οπτικές και δεξιότητες που θα διατρέχουν ευρύτερες ενότητες του μαθήματος και διατυπώνει, κατά τον μικρο – προγραμματισμό, στόχους που προωθούν τη μεταγνωστική ανάπτυξη και την επιστημολογική και την κοινωνική κριτική των πρακτικών παραγωγής και εφαρμογής των γνώσεων και δεξιοτήτων, προσαρμοσμένων πάντοτε στην ηλικία των μαθητών, στη σύνθεση της τάξης του και στη φύση του διδασκόμενου μαθήματος.
γ) Στο κριτήριο διδακτικές ενέργειες και εκπαιδευτικά μέσα κατά την προετοιμασία:
αα) Ελλιπής, εφόσον η προετοιμασία των διδακτικών ενεργειών και των μέσων είναι ανύπαρκτη, ελλιπής ή εσφαλμένη στο μεγαλύτερο μέρος της.
ββ) Επαρκής, εφόσον επιλέγει συνδυασμό διδακτικών μορφών παρουσίασης των γνώσεων, των διαδικασιών και των δεξιοτήτων και επεξεργασίας δεδομένων και σχεδιάζει διδακτικές και μαθησιακές ενέργειες και τρόπους αξιολόγησης που εναρμονίζονται με τους διδακτικούς στόχους, το περιεχόμενο του διδακτικού αντικειμένου και το επίπεδο των μαθητών του ενώ, παράλληλα, προβλέπει τη χρήση συμβατικών εκπαιδευτικών μέσων όπως χάρτες, προπλάσματα, όργανα, εργαλεία και απεικονίσεις.
γγ) Πολύ καλός, εφόσον:
i) ακολουθεί τη συστημική προσέγγιση του σχεδιασμού της διδασκαλίας, που χαρακτηρίζεται από αντιστοίχιση στόχων – διδακτικών ενεργειών και εκπαιδευτικών μέσων – αξιολόγησης,
ii) σχεδιάζει μεικτές μορφές διδασκαλίας, που χαρακτηρίζονται από την εναλλαγή άμεσης προσφοράς γνώσεων και ερεθισμάτων, συστηματικής επίδειξης δεξιοτήτων, τεχνικών, διαδικασιών και χρήσης μέσων και υλικών και επεξεργασίας δεδομένων με στοιχεία προβληματισμού, με σαφείς ρόλους αλλά και με διαδικασίες όπου διδάσκοντες και μαθητές, ως άτομα ή και ως μικρο – ομάδες, αλληεπιδρούν και ενίοτε ανατροφοδοτούνται στην παρουσίαση και αναζήτηση δεδομένων της διδασκαλίας, στην επεξεργασία τους, στη διατύπωση συμπερασμάτων και προτάσεων και στη χρήση εκπαιδευτικών μέσων, ακόμα και δικής τους επινόησης, ανάλογων πάντοτε με τη μαθησιακή ετοιμότητα των μαθητών και τη φύση του διδακτικού αντικειμένου.
iii) προωθεί, με τους σχεδιασμούς του, τους γνωσιακούς στόχους (έννοιες, γενικεύσεις, γνώσεις, δεξιότητες) της ενότητας και, ταυτόχρονα, αναπτύσσει την κριτική και τη δημιουργική σκέψη μέσα από διαδικασίες διαχωρισμού και διασύνδεσης, ανάλυσης και σύνθεσης των δεδομένων της ενότητας σε πλαίσιο διερευνητικής μάθησης, iv) προωθεί, επίσης, με τους σχεδιασμούς του, τους κοινωνικο – συναισθηματικούς και ψυχοκινητικούς στόχους μέσα από μορφές συνεργασίας των μαθητών, όπως είναι η οργάνωση των μαθητών σε συνεργαζόμενες μικρο – ομάδες μεικτής σύνθεσης ανάλογα και με την ηλικία τους,
v) προετοιμάζει και χρησιμοποιεί, εκτός από τα συμβατικά εκπαιδευτικά μέσα, και εναλλακτικά, όπως Τ.Π.Ε., εργαστήρια, πείραμα, βίντεο, φύλλα εργασίας δικής του σύνθεσης και
vi) προετοιμάζει και εφαρμόζει τρόπους αξιολόγησης πέρα από τους προβλεπόμενους στα σχολικά βιβλία για τις ανάγκες της τάξης του.
δδ) Εξαιρετικός, εφόσον, πλέον των προϋποθέσεων της προηγούμενης υποπερίπτωσης, σχεδιάζει διδακτικές μορφές προβληματισμού που ενεργοποιούν δραστηριότητες επιστημολογικής και κοινωνικής κριτικής, αυτο – αξιολόγησης και ετερο – αξιολόγησης μεταξύ μαθητών, ή άλλες, πρόσφορες για την ηλικία των μαθητών και τη φύση του διδακτικού αντικειμένου, δραστηριότητες που αναπτύσσουν τις μεταγνωστικές ικανότητες και συμβάλλουν στην αυτορυθμιζόμενη μάθηση καθώς και στην ανάπτυξη στάσεων, αξιών και ικανοτήτων κοινωνικής κριτικής.
3. Στα κριτήρια της κατηγορίας ΙΙΙ – Διεξαγωγής της διδασκαλίας και αξιολόγησης των μαθητών:
α) Στο κριτήριο μαθησιακής και ψυχολογικής προετοιμασίας του μαθητή για τη διδασκαλία του νέου μαθήματος:
αα) Ελλιπής, εφόσον παραλείπει την ενημέρωση και προετοιμασία των μαθητών ή αυτή είναι ασαφής και δημιουργεί σύγχυση στους μαθητές και δεν φροντίζει για τη δημιουργία θετικού εκπαιδευτικού κλίματος.
ββ) Επαρκής, εφόσον:
i) με άμεσο ή έμμεσο τρόπο, προσανατολίζει τους μαθητές στο θέμα, στους στόχους και στη διαδικασία κάθε μαθήματος.
ii) ενεργοποιεί προηγούμενη γνώση μέσω σύνδεσης με προηγούμενα μαθήματα, με εμπειρίες μαθητών και με αναγκαίες επαναλήψεις και
iii) επιχειρεί και κινητοποιεί σε ικανοποιητικό βαθμό το μαθητικό ενδιαφέρον με την ανάδειξη αποριών και επισήμανση παρανοήσεων για θέματα του περιεχομένου του μαθήματος, με τη διατύπωση «προκλητικής» ερώτησης για ασυνήθιστα, αμφισβητήσιμα, ανεξήγητα στοιχεία του θέματος, με την υπογράμμιση της σημασίας του νέου μαθήματος και τη σχέση του με προηγούμενα και επόμενα και με τη γνωστοποίηση των μαθησιακών διαδικασιών που θα ακολουθήσουν.
iv) εμπλέκει στις διαδικασίες του μαθήματος προετοιμασμένους μαθητές, ενεργοποιεί το θετικό εκπαιδευτικό κλίμα και διασφαλίζει γνωσιακή και ψυχολογική προετοιμασία και με τρόπους εναλλακτικούς ή και διαφορετικούς από τους παραπάνω, ανάλογα με τη φύση του διδακτικού αντικειμένου.
γγ) Πολύ καλός, εφόσον:
i) πριν την έναρξη του κυρίως μέρους του μαθήματος, προετοιμάζει ψυχολογικά και μαθησιακά τους μαθητές με ανάπτυξη σχετικού προβληματισμού για τον τρόπο μαθησιακής προσέγγισης των στόχων του είτε του ίδιου του θέματος με πρόσφορους τρόπους, ανάλογα με τη φύση του θέματος και του διδακτικού αντικειμένου και την ηλικία και την τάξη,
ii) αξιοποιεί, επιπλέον, τη σύνδεση του διδακτέου θέματος με την επικαιρότητα, με τις εμπειρίες των μαθητών και τις αναπαραστάσεις τους, όπως επίσης αξιοποιεί τη χρήση, ως προ – οργανωτών, ευρύτερων εννοιών και ιδεών καθώς και την προεπισκόπηση κάθε νέου μαθήματος με τη βοήθεια σχεδιαγραμμάτων ή εικόνων και τη διατύπωση υποθέσεων και προβλέψεων με βάση τους τίτλους και τις εικόνες ή με όποιον άλλον τρόπο κρίνει κατάλληλο για την ηλικία των μαθητών της τάξης και πρόσφορο για ενεργοποίηση κινήτρων και γνωσιακή προετοιμασία στο διδασκόμενο αντικείμενο,
iii) δρομολογεί υψηλό επίπεδο μαθήματος με τη διατύπωση στόχων κριτικής σκέψης για την ανάδειξη σχέσεων που προωθούν τη βαθιά κατανόηση, την ερμηνεία και την εφαρμογή των γνώσεων, δεξιοτήτων, πρακτικών και τεχνικών,
iv) κρατά μαθησιακά ενεργούς τους μαθητές στο σύνολό τους και
v) αξιοποιεί όποιον άλλον τρόπο κρίνει παιδαγωγικά κατάλληλο, με βάση την ηλικία των μαθητών της τάξης του και τη φύση του διδασκόμενου μαθήματος, για την ψυχολογική και μαθησιακή προετοιμασία των μαθητών.
δδ) Εξαιρετικός, εφόσον, πλέον των προϋποθέσεων της προηγούμενης υποπερίπτωσης, αναφέρεται στις επιστημονικές και επιστημολογικές αντιπαραθέσεις επί του διδακτέου θέματος, στην ιστορία του, σε εμπλεκόμενα διλήμματα και στις κοινωνικο – ηθικές προεκτάσεις του, λαμβάνοντας υπόψη του τις εμπειρίες των μαθητών καθώς και την κοινωνικο – πολιτισμική σύνθεση και τις μαθησιακές ανάγκες και δυνατότητες των μαθητών της τάξης του.
β) Στο κριτήριο των διδακτικών ενεργειών και εκπαιδευτικών μέσων:
αα) Ελλιπής, εφόσον κινείται εκτός στόχων ή και περιεχομένου και η διδασκαλία του δεν έχει ειρμό και συνοχή.
ββ) Επαρκής, εφόσον:
i) διεξάγει το μάθημα, με σαφήνεια και ειρμό, εφαρμόζοντας συνδυαστικά διδακτικές μορφές άμεσης παρουσίασης των γνώσεων ή επίδειξης διαδικασιών και δεξιοτήτων και επεξεργασίας δεδομένων, αξιοποιώντας τα διαθέσιμα εποπτικά μέσα και εστιάζοντας στα δεδομένα του μαθήματος που κρίνει αναγκαία και σημαντικά,
ii) μεταβαίνει ομαλά, με σαφή τρόπο, από τη μία διδακτική ή μαθησιακή δραστηριότητα στην άλλη, όπως από την επεξεργασία των δεδομένων στη διατύπωση συμπερασμάτων,
iii) παρακινεί και προσπαθεί να εμπλέξει στο μάθημα πρόθυμους και μη μαθητές με ποικίλες αλληλοσχετιζόμενες και μη ερωτήσεις και τους ανατροφοδοτεί αναλόγως,
iv) ανακεφαλαιώνει το διδασκόμενο μάθημα και αξιοποιεί για εμπέδωση, κατά κανόνα, αποσπασματικές ερωτήσεις ανάκλησης, εξήγησης και εφαρμογής των νέων γνώσεων, δεξιοτήτων, πρακτικών και τεχνικών και ελάχιστες αλληλοσχετιζόμενες ερωτήσεις ανάλυσης, σύνθεσης και αξιολόγησης,
v) βασίζεται, κυρίως, στη χρήση του σχολικού βιβλίου και του δασκαλικού λόγου,
vi) ολοκληρώνει τη διδασκαλία εντός της διδακτικής ώρας μέσα σε θετικό κλίμα, χωρίς ιδιαίτερα προβλήματα και
vii) αξιοποιεί όποιον άλλον τρόπο κρίνει παιδαγωγικά κατάλληλο, με βάση την ηλικία των μαθητών της τάξης του και τη φύση του διδασκόμενου μαθήματος, για την αξιοποίηση των διδακτικών ενεργειών και εκπαιδευτικών μέσων.
γγ) Πολύ καλός, εφόσον:
i) εφαρμόζει με ευελιξία διδακτικές μορφές επεξεργασίας των δεδομένων και προβληματισμού που δρομολογούν διδακτικο – μαθησιακές διαδικασίες ενεργού μάθησης για την προώθηση ποικίλων διδακτικών στόχων κατανόησης και ερμηνείας γνώσεων, εμπέδωσης δεξιοτήτων, πρακτικών και τεχνικών, καλλιέργειας αξιών και ανάπτυξης κριτικής σκέψης,
ii) δεν περιορίζεται στην απλή παράθεση πληροφοριών, αλλά χρησιμοποιεί ερμηνευτικό λόγο για την ανάδειξη σχέσεων και προεκτάσεων και υποβάλλει τακτικά αλληλοσχετιζόμενες και όχι αποσπασματικές ερωτήσεις,
iii) λαμβάνει υπόψη την ηλικία, τα ενδιαφέροντα και τις ανάγκες των μαθητών για να καθορίσει μαθησιακές δραστηριότητες,
iv) ακολουθεί τους ρυθμούς μάθησης των μαθητών, παρακολουθεί τη συμμετοχή και κατανόηση του διδασκόμενου μαθήματος από τους μαθητές και τους ανατροφοδοτεί ανάλογα, v) ζητάει από τους μαθητές να ανακεφαλαιώσουν,
vi) χρησιμοποιεί επιπρόσθετο μαθησιοκεντρικό εκπαιδευτικό υλικό, Τ.Π.Ε. και φύλλα εργασίας,
vii) κατανέμει ανάλογα τον διδακτικό χρόνο σε διαδικασίες και ολοκληρώνει τη διδασκαλία εντός του προβλεπόμενου χρόνου και
viii) εφαρμόζει, αλλά περιστασιακά, διαθεματικές εργασίες του σχολικού βιβλίου ή δικής του επινόησης.
δδ) Εξαιρετικός, εφόσον, πλέον των προϋποθέσεων της προηγούμενης υποπερίπτωσης:
i) αξιοποιεί συχνότερα διδακτικές μορφές προβληματισμού και ενεργοποιεί δεξιότητες κριτικής σκέψης για την αναζήτηση παραδοχών και κοινωνικο – ηθικών προεκτάσεων των γνώσεων, των διαδικασιών και των πρακτικών,
ii) ενθαρρύνει την κριτική των πρακτικών που ακολουθούν ομάδες και θεσμοί,
iii) παρέχει αυξημένα ποσοστά διδακτικού χρόνου στους μαθητές ενθαρρύνοντας τον μαθητικό λόγο για τη διατύπωση ιδεών, επεξηγήσεων, προτάσεων, ανακοινώσεων, κρίσεων, ερωτημάτων και αντιρρήσεων,
iv) αξιοποιεί τα κατάλληλα διαθέσιμα εκπαιδευτικά μέσα, όπως είναι τα εργαστήρια, χώρους άθλησης και οι διαθεματικές εργασίες, και τις Τ.Π.Ε. για την υποβοήθηση όλων των μαθητών και ιδιαίτερα εκείνων με μαθησιακές δυσκολίες,
v) τοποθετεί το διδασκόμενο περιεχόμενο του μαθήματος σε ευρύτερο πλαίσιο συσχέτισης και
vi) εξοικειώνει τους μαθητές σταδιακά με τις δομές και τα λεξικο – γραμματικά χαρακτηριστικά του επιστημονικού, τεχνολογικού και καλλιτεχνικού λόγου.
γ) Στο κριτήριο του βαθμού κινητοποίησης των μαθησιακών διαδικασιών:
αα) Ελλιπής, εφόσον αναθέτει μαθησιακές δραστηριότητες στους μαθητές χωρίς να συζητά, να διευκρινίζει και να τους κατευθύνει και χωρίς να μεριμνά για την κατανόηση και τη μάθηση.
ββ) Επαρκής, εφόσον επιτυγχάνει επαρκώς κατά τη διάρκεια της διδασκαλίας οι μαθητές να παρακολουθούν, να απαντούν σε ερωτήσεις του εκπαιδευτικού και να συμμετέχουν, συνήθως ατομικά, σε συμβατικές μαθησιακές δραστηριότητες, που είναι κυρίως γνωσιοκεντρικές, ενώ ο λόγος τους, οι ιδέες τους, οι δεξιότητές τους και οι εμπειρίες τους έχουν μάλλον περιορισμένη θέση στην όλη διδασκαλία.
γγ) Πολύ καλός, εφόσον:
i) οι μαθησιακές δραστηριότητες, ανάλογα με το διδασκόμενο μάθημα και θέμα, άπτονται γνωστικών, κοινωνικών – συναισθηματικών και ψυχοκινητικών στόχων και αποβλέπουν στη διασφάλιση του βιώματος της επιτυχίας σε όλους τους μαθητές,
ii) οι μαθητές κατά τη διεξαγωγή της διδακτικής – μαθησιακής διαδικασίας, σε πλαίσιο φθίνουσας καθοδήγησης, ενεργοποιούν νοητικές διαδικασίες για την επεξεργασία δεδομένων, ώστε να κατανοήσουν σε βάθος κεντρικές έννοιες και ιδέες, να αναζητήσουν αιτιώδεις, χρονικές, λογικές, συγκριτικές, ιεραρχικές και προθετικές σχέσεις και αλληλεξαρτήσεις, να διατυπώσουν γενικεύσεις και αρχές και να προβούν σε κρίσεις και διεπιστημονικές διαθεματικές συσχετίσεις,
iii) οι μαθητές κατά τη διεξαγωγή της διδακτικής – μαθησιακής διαδικασίας, καθοδηγούμενοι, αυτενεργούν στην ανάλυση εικόνων, διαγραμμάτων και γραφημάτων, στη συσχέτιση με τις λεζάντες τους και κυρίως με το κείμενο, στην ανάλυση δομής κειμένων, στη συστηματική παρατήρηση πειραμάτων, επιδείξεων, αντικειμένων και καταστάσεων, την ανάλυση πρωτογενών πηγών και στη συναγωγή συμπερασμάτων, iv) οι μαθητές κατά τη διεξαγωγή της διδακτικής – μαθησιακής διαδικασίας, με την ενθάρρυνσή του, επικοινωνούν και συνεργάζονται με συμμαθητές διαφορετικού «προφίλ»,
v) οι μαθητές εμπλέκονται σε διαθεματικές εργασίες (project) για ανάπτυξη μεθοδολογικών ικανοτήτων και αυτόνομης συλλογικής δράσης και διερευνητικής μάθησης και
vi) οι μαθητές εμπλέκονται σε όποιες άλλες δραστηριότητες κρίνει ο εκπαιδευτικός παιδαγωγικά κατάλληλες, με βάση την ηλικία των μαθητών της τάξης του και τη φύση του διδασκόμενου μαθήματος, για την προώθηση της βαθύτερης κατανόησης του θέματος και την ανάπτυξη γνωστικών, κοινωνικο-συναισθηματικών και μεθοδολογικών ικανοτήτων, δεξιοτήτων, τεχνικών, στάσεων και αξιών.
δδ) Εξαιρετικός, εφόσον με εξαίρετο τρόπο, πλέον των προϋποθέσεων της προηγούμενης υποπερίπτωσης, οι μαθησιακές δραστηριότητες εστιάζουν:
i) σε διαλεκτικές αντιπαραθέσεις με ιδέες, πρακτικές και τεχνικές άλλων και με τα δεδομένα του ίδιου του αντικειμένου,
ii) σε αναστοχαστική αντιπαράθεση με προσωπικές τους προγνώσεις και πρότερες ιδέες,
iii) στο πού, πώς, πότε και γιατί είναι σημαντικό να αξιοποιείται η νέα γνώση,
iv) στην κοινωνική, ηθική και πολιτισμική διάσταση των γνώσεων και στην κριτική ανάλυση και αποτίμηση θέσεων, πρακτικών, τεχνικών και καταστάσεων με βάση αξιακά κριτήρια ηθικής, προσωπικής, πολιτισμικής και κοινωνικής φύσης, όπως είναι η κοινωνική δικαιοσύνη που απαιτεί η ανάπτυξη υπεύθυνων και κριτικών πολιτών και
v) στον σχεδιασμό ομαδικών διαθεματικών σχεδίων δράσης και στη διαμόρφωση πρωτότυπων προτάσεων και δημιουργικών συνθέσεων.
δ) Στο κριτήριο εμπέδωσης της νέας γνώσης και της αξιολόγησης των μαθητών:
αα) Ελλιπής, εφόσον παραλείπει την αξιολόγηση των μαθητών ή την υλοποιεί πλημμελώς ή με λανθασμένο τρόπο, όταν κυρίως, δεν λαμβάνει υπόψη του τους διδακτικούς στόχους και το περιεχόμενο της διδασκαλίας, την ηλικία των μαθητών της τάξης του καθώς και τις ικανότητες και τις προϋπάρχουσες γνώσεις τους.
ββ) Επαρκής, εφόσον:
i) χρησιμοποιεί για εμπέδωση ασκήσεις ανάκλησης και εφαρμογής του τύπου «Να συμπληρώσετε τα κενά», «Να διαγράψετε/υπογραμμίσετε ...», «Να αντιστοιχήσετε ...» και «Να λύσετε ...», «Να επαναλάβετε …».
ii) χρησιμοποιεί κριτήρια αξιολόγησης σύμφωνα με τους στόχους της διδασκαλίας και τους γενικότερους σκοπούς του γνωστικού αντικειμένου,
iii) αναθέτει κατ’ οίκον εργασίες ανάλογης έκτασης και δυσκολίας, ώστε να μπορούν από μόνοι τους όλοι οι μαθητές να τις ολοκληρώσουν και
iv) διαμορφώνει θέματα για διαγωνίσματα και εξετάσεις σαφή και εντός ύλης.
γγ) Πολύ καλός, εφόσον:
i) προβλέπει εναλλακτικούς τρόπους εμπέδωσης και αξιολόγησης γνώσεων, εννοιών, δεξιοτήτων, πρακτικών και τεχνικών,
ii) αξιοποιεί εναλλακτικούς τρόπους αναπαράστασης της γνώσης, όπως είναι οι περιλήψεις, τα διαγράμματα, οι εννοιολογικοί χάρτες, τα γραφήματα, οι προσομοιώσεις, οι συνθέσεις, οι κατασκευές, οι δραματοποιήσεις, καθώς και ασκήσεις διατύπωσης και διασκευής προβλημάτων και μεταφοράς της γνώσης σε νέες καταστάσεις,
iii) αξιοποιεί τα συμπεράσματά του από την αξιολόγηση για την ανατροφοδότηση των μαθητών και της διδασκαλίας του,
iv) αναθέτει διαφοροποιημένες κατ’ οίκον εργασίες,
v) διαμορφώνει για τα διαγωνίσματα θέματα σαφή, εκτεταμένου εύρους και κλιμακούμενης δυσκολίας και
vi) αξιοποιεί όποιον άλλον τρόπο κρίνει παιδαγωγικά κατάλληλο, με βάση την ηλικία των μαθητών της τάξης του και τη φύση του διδασκόμενου μαθήματος, και πρόσφορο για την εμπέδωση και την αξιολόγηση της συγκεκριμένης ενότητας.
δδ) Εξαιρετικός, εφόσον, πλέον των προϋποθέσεων της προηγούμενης υποπερίπτωσης,: i) αναθέτει διαφοροποιημένες ασκήσεις εμπέδωσης ή και κατ’ οίκον εργασίες βάσει ενδιαφερόντων, ρυθμού μάθησης και βαθμού δυσκολίας για τους μαθητές,
ii) προβλέπει διαδικασίες αυτο – αξιολόγησης και ετερο – αξιολόγησης με βάση κριτήρια που θέτει ο ίδιος ή οι μαθητές, αλλά και συνεργασίας σε μικρο – ομάδες, προκειμένου να συμβάλλει στην ανάπτυξη γνωστικών και μετα – γνωστικών δεξιοτήτων,
iii) αξιοποιεί, επικουρικά και όπου είναι εφικτό, τον φάκελο του μαθητή (portfolio) και
iv) αξιολογεί, περιστασιακά, ψυχοσυναισθηματικούς, κοινωνικούς και ψυχοκινητικούς στόχους της διδασκαλίας με κλίμακες αυτο – αξιολόγησης και αυτο – εκτίμησης, συνεντεύξεις και στοχαστικά σχόλια από τον φάκελο του μαθητή.
4. Στα κριτήρια της κατηγορίας ΙV – Υπηρεσιακή συνέπεια και επάρκεια:
α) Στο κριτήριο των τυπικών υπαλληλικών υποχρεώσεων:
αα) Ελλιπής, εφόσον ανταποκρίνεται ελάχιστα ή πλημμελώς στις τυπικές υπαλληλικές του υποχρεώσεις.
ββ) Επαρκής, εφόσον ανταποκρίνεται επαρκώς στα προβλεπόμενα καθήκοντά του και, γενικώς, λειτουργεί ως αξιόπιστο μέλος του εκπαιδευτικού δυναμικού του σχολείου, προσέρχεται στο σχολείο έγκαιρα, εφαρμόζει το ωρολόγιο πρόγραμμα, εκτελεί τις εφημερίες επιμελώς, φροντίζει για την ασφάλεια των μαθητών, αναλαμβάνει καθήκοντα και εργασίες για τη λειτουργία της σχολικής μονάδας, ενημερώνει έγκαιρα για τις απουσίες των μαθητών και συμμετέχει στη λήψη και εφαρμογή αποφάσεων του συλλόγου διδασκόντων.
γγ) Πολύ καλός, εφόσον, πέρα από τις τυπικές του υπηρεσιακές υποχρεώσεις, συμμετέχει ενεργά με προτάσεις και πρωτοβουλίες στις συνεδριάσεις του συλλόγου των διδασκόντων για την εύρυθμη και αποτελεσματική λειτουργία της σχολικής μονάδας και συμβάλλει έμπρακτα και με θετικό τρόπο στην υλοποίηση των σχετικών αποφάσεων.
δδ) Εξαιρετικός, εφόσον, πλέον των προϋποθέσεων της προηγούμενης υποπερίπτωσης, μετέχει ενεργά και στηρίζει, με το έργο του, το συνολικό διοικητικό και εν γένει εκπαιδευτικό έργο της σχολικής μονάδας, μετέχοντας σε επιτροπές που αναλαμβάνουν δράσεις προς όφελός της.
β) Στο κριτήριο της συμμετοχής στη λειτουργία της σχολικής ως «οργανισμού που μαθαίνει» και στις διαδικασίες αυτο – αξιολόγησής της:
αα) Ελλιπής, εφόσον συμμετέχει ελάχιστα ή πλημμελώς στη λειτουργία της σχολικής μονάδας,
ββ) Επαρκής, εφόσον:
i) συμμετέχει, ως μέλος του συλλόγου διδασκόντων, στον προγραμματισμό και στις διαδικασίες αυτο – αξιολόγησης της σχολικής μονάδας,
ii) ανταποκρίνεται άνετα στις σύνθετες απαιτήσεις για την εύρυθμη και αποτελεσματική λειτουργία της σχολικής τάξης του ως κυττάρου της σχολικής μονάδας,
iii) συμμετέχει και συμβάλλει στην υλοποίηση των εκδηλώσεων που οργανώνονται από την τάξη του και το σχολείο καθώς και στην υλοποίηση των εκπαιδευτικών δράσεων που προγραμματίστηκαν στο πλαίσιο της αυτο – αξιολόγησής της και
iv) επικοινωνεί και συνεργάζεται με συναδέλφους ή άλλους ειδικούς.
γγ) Πολύ καλός, εφόσον:
i) συνεργάζεται με συναδέλφους για την καθιέρωση κοινών κριτηρίων σε θέματα αξιολόγησης, αντιμετώπισης προβλημάτων συμπεριφοράς και ανάθεσης κατ’ οίκον εργασιών,
ii) συμβάλλει ενεργά στην επίλυση εκπαιδευτικών προβλημάτων, που εμποδίζουν την ομαλή λειτουργία της σχολικής μονάδας,
iii) αναλαμβάνει πρωτοβουλίες και πραγματοποιεί με επιτυχία εξωδιδακτικές εργασίες και εκδηλώσεις της τάξης και του σχολείου και
iv) συμμετέχει ενεργά στις περιοδικές συναντήσεις ομάδας εκπαιδευτικών που οργανώνονται για κοινό προγραμματισμό και υλοποίηση των δράσεων που έχουν προγραμματιστεί στο πλαίσιο της αυτο – αξιολόγησης και αποβλέπουν στη βελτίωση πρακτικών και στην επίλυση κοινών προβλημάτων.
δδ) Εξαιρετικός, εφόσον, πλέον των προϋποθέσεων της προηγούμενης υποπερίπτωσης,: i) πρωτοστατεί και συμμετέχει σε συστηματικές και οργανωμένες πρωτοβουλίες τύπου «έρευνας δράσης» για την αντιμετώπιση ευρύτερης έκτασης προβλημάτων του σχολείου, όπως είναι η σχολική βία και τα φαινόμενα ρατσισμού,
ii) λειτουργεί ως αποτελεσματικός συντονιστής συνεργαζόμενης ομάδας εκπαιδευτικών,
iii) πρωτοστατεί για τη συμμετοχή της τάξης του και του σχολείου σε δίκτυα συνεργασίας με άλλα σχολεία και
iv) ανταλλάσσει με συναδέλφους επισκέψεις στις τάξεις τους και συζητούν θέματα βελτίωσης των πρακτικών τους.
γ) Στο κριτήριο της επικοινωνίας και συνεργασίας με γονείς και με φορείς του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα για θέματα που αφορούν άμεσα ή έμμεσα την εκπαίδευση:
αα) Ελλιπής, εφόσον συνεργάζεται περιστασιακά και ελάχιστα με γονείς και φορείς.
ββ) Επαρκής, εφόσον επικοινωνεί και ανταλλάσσει πληροφορίες με τους γονείς στις προβλεπόμενες συναντήσεις, προκειμένου να σχηματίσει πληρέστερη εικόνα για τις ανάγκες και τις δυνατότητες των μαθητών του, ενώ παράλληλα τους ενημερώνει για τους στόχους και τον τρόπο λειτουργίας της τάξης και οριοθετεί, εγκαίρως, τον ρόλο τους.
γγ) Πολύ καλός, εφόσον:
i) διασφαλίζει υψηλά επίπεδα ενημέρωσης και συνεργασίας με τους γονείς, προκειμένου να τους καθοδηγεί στον ρόλο τους σε σχέση με τις σχολικές υποχρεώσεις των παιδιών τους και
ii) αξιοποιεί τοπικούς φορείς και πραγματοποιεί επισκέψεις, για τις οποίες προετοιμάζει κατάλληλα τους μαθητές του.
δδ) Εξαιρετικός, εφόσον, πλέον των προϋποθέσεων της προηγούμενης υποπερίπτωσης, αναλαμβάνει πρωτοβουλίες, οργανώνει και συντονίζει αποτελεσματικά την υλοποίηση δράσεων για το σχολείο, και όχι μόνο για την τάξη του, που φέρνουν το σχολείο σε συνεργασίες διάρκειας με άλλα σχολεία και φορείς, όπως είναι η συμμετοχή σε εκπαιδευτικά προγράμματα τοπικά, εθνικά και ευρωπαϊκά, τα οποία παρέχουν προστιθέμενη αξία στην πρακτική της σχολικής μονάδας και της σχολικής τάξης, ενώ παράλληλα εμπλέκει, όπου κρίνεται σκόπιμο και αναγκαίο, γονείς και φορείς, με επικουρικούς ρόλους, σε δράσεις της σχολικής μονάδας.
5. Στα κριτήρια της κατηγορίας V – Επιστημονικής και επαγγελματικής ανάπτυξης:
α) Στο κριτήριο των τυπικών προσόντων και της επιστημονικής ανάπτυξης:
αα) Επαρκής, εφόσον κατέχει μόνο τα απαιτούμενα πτυχία για τον διορισμό.
ββ) Πολύ καλός, εφόσον συντρέχουν στο πρόσωπό του τρεις (3), τουλάχιστον, από τις κάτωθι προϋποθέσεις:
ii) Είναι κάτοχος δεύτερου πτυχίου ή έχει μετεκπαιδευτεί σε Διδασκαλείο ή διαθέτει βεβαίωση σπουδών σε αντικείμενα που αφορούν στην τέχνη και τον πολιτισμό από αναγνωρισμένο δημόσιο φορέα.
ii) Διαθέτει πιστοποίηση στις Τ.Π.Ε. επιπέδου Ι ή ΙΙ.
iii) Γνωρίζει μία, τουλάχιστον, ξένη γλώσσα σε επίπεδο Β2, σύμφωνα με την παράγραφο 2 του άρθρου 1 του ν. 2740/1999.
iv) Έχει παρακολουθήσει πρόγραμμα επιμόρφωσης στις Σ.Ε.Λ.Μ.Ε. ή στις Σ.Ε.Λ.Δ.Ε..
v) Υπήρξε ή είναι υπότροφος του Ι.Κ.Υ..
vi) Έχει εκδώσει ένα (1), τουλάχιστον, βιβλίο με ISBN, ή έχει συμμετάσχει σε δύο (2), τουλάχιστον, συλλογικούς τόμους ή έχει δημοσιεύσει ένα (1), τουλάχιστον, άρθρο σε περιοδικό με κριτές.
γγ) Εξαιρετικός, εφόσον, συντρέχουν στο πρόσωπό του τρεις (3), τουλάχιστον, από τις προϋποθέσεις της προηγούμενης υποπερίπτωσης και επιπλέον είναι κάτοχος μεταπτυχιακού τίτλου ή διδακτορικού διπλώματος.
β) Στο κριτήριο της επαγγελματικής ανάπτυξης:
αα) Ελλιπής, εφόσον δεν φροντίζει την ενημέρωσή του και δεν συμμετέχει σε καμιά μορφή επιμόρφωσης.
ββ) Επαρκής, εφόσον ενδιαφέρεται για την επίδοσή του στα διάφορα πεδία αξιολόγησης του έργου του και λαμβάνει, αν απαιτείται, μέτρα για τη βελτίωσή του ή για την περαιτέρω ανάπτυξή του και συμμετέχει σε εκπαιδευτικές ημερίδες και συναντήσεις που οργανώνονται από στελέχη της εκπαίδευσης.
γγ) Πολύ καλός, εφόσον αξιοποιεί τις επιμορφωτικές δυνατότητες της σχολικής μονάδας και αναλαμβάνει πρωτοβουλίες εντός αυτής, όπως είναι αμοιβαίες επισκέψεις σε τάξεις συναδέλφων και συμμετοχή σε ομάδες προγραμματισμού και προβληματισμού, και επιχειρεί βελτιωτικές παρεμβάσεις στο κοινωνικό και υλικοτεχνικό περιβάλλον της σχολικής μονάδας με σκοπό την καλύτερη αξιοποίηση των διαθέσιμων πόρων και υποδομών και τη βελτίωσή τους. Επίσης λαμβάνεται υπόψη αν παρακολουθεί ημερίδες, σεμινάρια, συνέδρια και γενικώς αντίστοιχες εκδηλώσεις που γίνονται από αναγνωρισμένους φορείς και είναι σχετικές με τα γνωστικά αντικείμενα του κλάδου στον οποίο ανήκει και τη διδακτική τους, καθώς και αν, μέσω αυτών, εισάγει καινοτομίες στην τάξη του και στη σχολική μονάδα.
δδ) Εξαιρετικός, εφόσον, πλέον των προϋποθέσεων της προηγούμενης υποπερίπτωσης: i) Έχει παρακολουθήσει, ένα τουλάχιστον, επιμορφωτικό πρόγραμμα διάρκειας άνω των 30 ωρών από δημόσιο φορέα σε αντικείμενο σχετικό με το γνωστικό αντικείμενο του κλάδου στον οποίο ανήκει ή στην παιδαγωγική ή στη διδακτική και διαθέτει σχετική βεβαίωση.
ii) οργανώνει και μετέχει ως εισηγητής σε ενδοσχολικές και περιφερειακές επιμορφώσεις που αποσκοπούν στην αναβάθμιση του διδακτικού και μαθησιακού έργου,
iii) συμμετέχει σε «δια ζώσης ή εικονικές κοινότητες εκπαιδευτικών», επιδιώκοντας την ανάληψη καινοτόμων έργων που «ευεργετούν» το σχολείο του ή δίκτυο σχολείων,
iv) αναλαμβάνει πρωτοβουλίες και συμμετέχει σε δράσεις προώθησης της καινοτομίας και της αριστείας,
v) αναλαμβάνει πρωτοβουλίες ή συμμετέχει σε δράσεις που συνδέονται με τη ζωή της σχολικής μονάδας στην οποία υπηρετεί ή της περιφέρειας στην οποία ανήκει η σχολική μονάδα και συμβάλλουν στην αναβάθμισή της και
vi) συμμετέχει σε δραστηριότητες που αναδεικνύουν την παρουσία του στην εκπαιδευτική κοινότητα, όπως είναι η διδασκαλία σε Α.Ε.Ι., η συμμετοχή σε ομάδες εργασίας του Υ.ΠΑΙ.Π.Θ.Α. ή, ως διδάσκων, σε δειγματικές διδασκαλίες, ή, ως επιμορφωτής, σε επιμορφωτικά προγράμματα ή, ως μέλος, σε επιτροπές βαθμολογικών ή εξεταστικών κέντρων ή σε διοικητικά συμβούλια επιστημονικών σωματείων ή ενώσεων ή σε επιστημονικές επιτροπές συνεδρίων.
1. Κάθε κριτήριο διοικητικής αξιολόγησης των Διευθυντών Σχολικών Μονάδων έχει συντελεστή βαρύτητας 1.
2. Οι συντελεστές βαρύτητας των κριτηρίων αξιολόγησης εκπαιδευτικών:
α) Η κατηγορία Ι – Εκπαιδευτικό περιβάλλον, συντελεστής 0,75.
β) Η κατηγορία ΙΙ – Σχεδιασμός, προγραμματισμός και προετοιμασία της διδασκαλίας, συντελεστής 0,50.
γ) Η κατηγορία ΙΙΙ – Διεξαγωγή και αξιολόγηση διδασκαλίας, συντελεστής 1,25.
δ) Η κατηγορία IV – Υπηρεσιακή συνέπεια και επάρκεια, συντελεστής 2.
ε) Η κατηγορία V – Επιστημονική και επαγγελματική ανάπτυξη, συντελεστής 0,50.
1. Η τελική βαθμολογία ισχύει ο μαθηματικός τύπος: ΤΒ={ ΣΚτ1* ΒΚτ1+ ΣΚτ2* ΒΚτ2+ ΣΚτ3*ΒΚτ3 + ΣΚτ4*ΒΚτ4+ ΣΚτ5*ΒΚτ5}/5,
Ένα παράδειγμα . Ας υποθέσουμε ότι εκπαιδευτικός έλαβε ανά κατηγορία τις εξής βαθμολογίες:
- κατηγορία Ι = 65
- κατηγορία ΙΙ = 70
-κατηγορία ΙΙΙ= 75
- κατηγορία ΙV = 80
- κατηγορία V = 67
Με βάση τους συντελεστές ανά κατηγορία έχουμε
Βαθμολογία = (65*0,75+70*0,50+75*1,25+80*2+67*0,50)/5= 74,2 . Επομένωνς αφού είναι μεταξύ 61- 80 κρίνεται ως πολύ καλός
Οι εκπαιδευτικοί που βάσει της βαθμολογία ελλιπείς (0-30) εγγράφονται στον πίνακα των μη προακτέων που προβλέπεται στην παράγραφο 4 του άρθρου 8 του ν. 4024/2011.
1. Η διαδικασία της διοικητικής αξιολόγησης διενεργείται ως εξής:
α) Ο αξιολογούμενος υποβάλλει έκθεση αυτοαξιολόγησής του το αργότερο εντός πέντε (5) ημερών πριν από την έναρξη της αξιολογικής περιόδου. Ο αξιολογούμενος αυτοαξιολογείται με βάση τη βαθμολογική κλίμακα που αξιολογείται και από τους αξιολογητές του. Παράλειψη υποβολής της έκθεσης αυτής σε καμία περίπτωση δεν επηρεάζει τη διαδικασία της αξιολόγησης.
β) Οι αξιολογητές συναντώνται και συζητούν με τους αξιολογούμενους αναφορικά με την επικείμενη αξιολόγηση. Η παράλειψη πρόσκλησης του αξιολογούμενου στη συνάντηση και μη προσέλευσή του επιφέρει ακυρότητα της έκθεσης αξιολόγησης.
γ) Οι αξιολογητές μετά το πέρας της διαδικασίας συντάσσουν εκθέσεις αξιολόγησης και οι εκθέσεις γνωστοποιούνται, το αργότερο εντός πέντε (5) εργάσιμων ημερών από τη σύνταξή τους, στους αξιολογούμενους.
Η εκπαιδευτική αξιολόγηση περιλαμβάνει τα ακόλουθα στάδια:
1. Προγραμματισμού και προετοιμασίας της παρακολούθησης διδασκαλιών. Στο στάδιο αυτό ο αξιολογητής παρέχει και διευκρινίσεις στον αξιολογούμενο σχετικά με τα κριτήρια και τη διαδικασία της αξιολόγησης. Στη συνέχεια ο αξιολογητής και ο αξιολογούμενος προγραμματίζουν την παρακολούθηση διδασκαλιών του αξιολογούμενου σε χρόνο που ορίζει ο αξιολογητής. Ο αξιολογητής μπορεί να λαμβάνει υπόψη τις προτιμήσεις του αξιολογούμενου ως προς τα μαθήματα και τις τάξεις στα οποία επιθυμεί να γίνει η παρακολούθηση.
2. Παρακολούθησης δύο (2), τουλάχιστον, διδασκαλιών.
3. Μετα – αξιολογικής συζήτησης και αναστοχασμού. Στο στάδιο αυτό πραγματοποιείται συζήτηση μεταξύ του αξιολογητή και του αξιολογούμενου στην οποία παρέχεται και ανατροφοδότηση από τον αξιολογητή σχετικά με την παρακολούθηση των διδασκαλιών. Μέσα σε μία εβδομάδα από την πραγματοποίηση της συζήτησης, ο αξιολογούμενος υποβάλλει στον αξιολογητή την έκθεση εκπαιδευτικής αυτοαξιολόγησής του και τον τυχόν συνοδευτικό ατομικό φάκελο που προβλέπεται στην παράγραφο 3.
Η εκπαιδευτική αξιολόγηση ολοκληρώνεται με τη σύνταξη της έκθεσης η οποία γνωστοποιείται εντός της αξιολογικής περιόδου ή το αργότερο τρεις (3) εργάσιμες ημέρες από τη λήξη της.
Οι εκθέσεις αυτοαξιολόγησης συνοδεύονται, προαιρετικά, από ατομικό φάκελο στον οποίο κάθε αξιολογούμενος μπορεί να περιλαμβάνει τα κάθε είδους δικαιολογητικά που τεκμηριώνουν την αυτοαξιολόγησή του.
Η έκθεση αυτοαξιολόγησης και ο ατομικός φάκελος αποσκοπούν στην πληρέστερη ενημέρωση του αξιολογητή και δεν τον δεσμεύουν στην αξιολογική του κρίση.
Οι εκθέσεις αξιολόγησης συντάσσονται σε δύο αντίτυπα. Το ένα παραδίδεται στο αξιολογούμενο και το άλλο κοινοποιείται και φυλάσσεται στην υπηρεσία που τηρείται και ο υπηρεσιακός φάκελος του αξιολογούμενου.
Αντικατάσταση της έκθεσης αξιολόγησης, που έχει υποβληθεί στην αρμόδια κατά την προηγούμενη παράγραφο υπηρεσία, ή τροποποίησή της απαγορεύεται. Επιτρέπεται μόνον η τροποποίηση της έκθεσης αξιολόγησης από τα δευτεροβάθμια όργανα, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 21 και 22 του παρόντος διατάγματος.
Οι αξιολογούμενοι δικαιούνται ενστάσεως ενώπιον δευτεροβάθμιων οργάνων αξιολογικής κρίσης εφόσον:
α) η συνολική τους βαθμολογία είναι μικρότερη από 45 μονάδες ή
β) η διαφορά στη βαθμολογία των επιμέρους κριτηρίων της ίδιας κατηγορίας είναι μεγαλύτερη από 45 μονάδες.
Οι ενστάσεις ασκούνται ως εξής:
Των διευθυντών σχολικών μονάδων και των λοιπών εκπαιδευτικών ενώπιον των Επιτροπών Αξιολόγησης Εκπαιδευτικού Έργου (Ε.Α.Ε.Ε.) που εδρεύουν στη διεύθυνση εκπαίδευσης. Οι Ε.Α.Ε.Ε. εξετάζουν το παραδεκτό και το νόμω και ουσία βάσιμο των ενστάσεων και δύνανται είτε να τις απορρίψουν είτε να τις κάνουν δεκτές, εν μέρει ή στο σύνολο, και να τροποποιήσουν τη βαθμολογία του ενιστάμενου. Δεν επιτρέπεται να χειροτερέψουν τη θέση του ενιστάμενου.
Αξιολόγηση δόκιμων εκπαιδευτικών
Για τους δόκιμους εκπαιδευτικούς συντάσσονται κατά τη διάρκεια της διετούς δοκιμαστικής υπηρεσίας δύο (2) εκθέσεις διοικητικής και δύο (2) εκθέσεις εκπαιδευτικής αξιολόγησης.
Αξιολόγηση των προϊσταμένων από τους υφιστάμενους
Κάθε εκπαιδευτικός έχει το δικαίωμα να αξιολογεί τον προϊστάμενο αξιολογητή του. Η αξιολόγηση αυτή είναι έγγραφη, επώνυμη και προαιρετική και υποβάλλεται στον άμεσο προϊστάμενο του αξιολογητή που υπόκειται στην αξιολόγηση των υφισταμένων του. Ο αποδέκτης της αξιολόγησης των υφισταμένων εκτιμά και χρησιμοποιεί κατά την κρίση του τις αξιολογήσεις.
Να ξεκινήσουμε από τις μεταβατικές διατάξεις
Κατά την πρώτη εφαρμογή του Π.Δ η διοικητική αξιολόγηση των Διευθυντών θα γίνει μεταξύ 1ης Σεπτεμβρίου και 15ης Οκτωβρίου του 2013 και η διοικητική αξιολόγηση των λοιπών εκπαιδευτικών από 1η Νοεμβρίου έως και την 15η Δεκεμβρίου 2013.
Γενικά όμως :
Η διοικητική αξιολόγηση είναι ετήσια. Των Διευθυντών διενεργείται μεταξύ 1ης Φεβρουαρίου και 31ης Μαρτίου και των λοιπών εκπαιδευτικών μεταξύ 1ης Απριλίου και 15ης Μαΐου κάθε έτους.
Η εκπαιδευτική αξιολόγηση διενεργείται μία, τουλάχιστον, φορά ανά τριετία εντός συνεχούς χρονικού διαστήματος που δεν υπερβαίνει τους 2 μήνες
Η αξιολόγηση διακρίνεται σε... διοικητική και εκπαιδευτική. Οι εκπαιδευτικοί δεν μπορούν να ασκούν καθήκοντα αξιολογητή, αν δεν έχουν προηγουμένως αξιολογηθεί.
Οι διευθυντές αξιολογούνται διοικητικά από τον Διευθυντή Εκπαίδευσης και εκπαιδευτικά από το σχολικό συμβούλο.
Οι υποδιευθυντές και οι εκπαιδευτικοί αξιολογούνται διοικητικά από τον Διευθυντή του σχολείου και εκπαιδευτικά από το σχολικό συμβούλο.
Η αξιολόγηση γίνεται σε τετράβαθμη : α) «ελλιπής»: 0 έως 30 βαθμοί, β) «επαρκής»: 31 έως 60 βαθμοί, γ) «πολύ καλός»: 61 έως 80 βαθμοί και δ) «εξαιρετικός»: 81 έως 100 βαθμοί.
Αξιολόγηση διευθυντών σχολικών μονάδων
1. Στα κριτήρια της κατηγορίας Ι – Άσκηση διοικητικού και οργανωτικού έργου, οι διευθυντές σχολικών μονάδων αξιολογούνται ως εξής:
α) Στην υλοποίηση του νομοθετικού πλαισίου:
αα) Ελλιπής, εφόσον αρκείται στην τήρηση του ισχύοντος νομοθετικού χωρίς να αξιοποιεί στο ελάχιστο τις δυνατότητες οργάνωσης και διοίκησης.
ββ) Επαρκής, εφόσον τηρεί το ωράριο,το πρόγραμμα, μεριμνά για την υγιεινή και την ασφάλεια των μαθητών και για την ενημέρωση των γονέων.
γγ) Πολύ καλός, εφόσον, ασκεί με δημοκρατικό τρόπο τη διευθυντική του εξουσία, ενημερώνει τα μέλη του συλλόγου διδασκόντων, παρακολουθεί την εφαρμογή των εγκυκλίων, δίνει πρωτοβουλίες συνεργάζεται με γονείς και προάγει τις διαπροσωπικές σχέσεις μεταξύ των μελών της εκπαιδευτικής κοινότητας.
δδ) Εξαιρετικός, εφόσον, πλέον των προϋποθέσεων της προηγούμενης υποπερίπτωσης, εισηγείται καινοτομίες που βελτιώνουν τη λειτουργία του σχολείου
β) Στο κριτήριο της οργάνωσης του έργου του συλλόγου διδασκόντων:
αα) Ελλιπής, εφόσον διαχειρίζεται πλημμελώς υλικά και ανθρώπους.
ββ) Επαρκής, εφόσον ανταποκρίνεται στις υπηρεσιακές υποχρεώσεις,(π.χ αρχείο, γραμματεία), αξιοποιεί πόρους και συντονίζει το μη διδακτικό έργο των εκπαιδευτικών.
γγ) Πολύ καλός, + τα προηγούμενα και επικοινωνεί και συνεργάζεται μευπηρεσίες για την καλύτερη λειτουργία του σχολείου.
δδ) Εξαιρετικός, +τα προηγούμενα και επιπλέον μεριμνά για την αξιοποίηση των εκπαιδευτικών , τους εκχωρεί αρμοδιότητες παρέχοντας οδηγίες και στηρίζοντας το έργο τους.
2. Στα κριτήρια της κατηγορίας ΙΙ – Άσκηση του έργου της εποπτείας και της αξιολόγησης:
α) Στο κριτήριο αξιολόγησης της υπηρεσιακής συνέπειας και επάρκειας του εκπαιδευτικού:
αα) Ελλιπής, εφόσον δεν τεκμηριώνει την αξιολογική του κρίση με επίσημα στοιχεία και στις διαδικασίες αξιολόγησης απουσιάζουν οι αρχές της αμεροληψίας, της αντικειμενικότητας και της δικαιοσύνης.
ββ) Επαρκής, εφόσον τεκμηριώνει την αξιολογική του κρίση αξιοποιώντας αποδεικτικά στοιχεία,ενημερώνει εγκαίρως τους προϊσταμένους του, σχολικό σύμβουλο και διευθυντή εκπαίδευσης, για τις ανάγκες των εκπαιδευτικών.
γγ) Πολύ καλός, εφόσον τεκμηριώνει με πληρότητα την αξιολογική του κρίση και ενημερώνει εγκαίρως τους ανωτέρους του, όχι μόνο για την αποτελεσματικότητα αλλά και για τις ανάγκες των εκπαιδευτικών της σχολικής του μονάδες ενώ, επίσης, καταθέτει προτάσεις και αναλαμβάνει πρωτοβουλίες για την επίλυση προβλημάτων.
δδ) Εξαιρετικός, εφόσον, πλέον των προϋποθέσεων της προηγούμενης υποπερίπτωσης, καταθέτει τις προσωπικές του απόψεις και προτάσεις για αποτελεσματικές παρεμβάσεις στο έργο των εκπαιδευτικών της σχολικής του μονάδας , όπως οι ενδοσχολικές δράσεις και οι διασχολικές συνεργασίες.
β) Στο κριτήριο οργάνωση της διαδικασίας αυτο-αξιολόγησης :
αα) Ελλιπής, εφόσον δεν μεριμνά για την αυτο – αξιολόγηση της σχολικής μονάδας.
ββ) Επαρκής, εφόσον μεριμνά για την αυτο – αξιολόγηση της σχολικής μονάδας και επίσης εφόσον καθοδηγεί το Σ.Δ στη αποτύπωση των αναγκών - προβλημάτων, στη χάραξη δράσεων, στην ανάθεση ρόλων και αρμοδιοτήτων και στην τελική αποτίμηση.
γγ) Πολύ καλός, τα προηγούμενα+ διαχειρίζεται με πνεύμα δημοκρατικό δυσκολίες, τριβές, αντιπαραθέσεις και αρνήσεις κατά τη συνεργασία μεταξύ εκπαιδευτικών.
δδ) Εξαιρετικός, τα προηγούμενα+ καταθέτει απόψεις και προτάσεις στο Σ.Δ, σε ομοτίμους του και στους ανωτέρους του για βελτίωση της αυτο-αξιολόγησης της σχολικής μονάδας.
Οι διευθυντές των σχολικών μονάδων, πέραν της αξιολόγησης στα ανωτέρω κριτήρια, υπόκεινται και σε εκπαιδευτική αξιολόγηση όπως και οι λοιποί εκπαιδευτικοί
Αξιολόγηση υποδιευθυντών των σχολικών μονάδων
1. Στο κριτήριο της κατηγορίας Ι – Άσκηση διοικητικού και οργανωτικού έργου που αφορά την υποστήριξη του έργου του διευθυντή σχολικής μονάδας:
α) Ελλιπής, εφόσον δεν τηρεί ή τηρεί πλημμελώς, από ουσιαστικής διοικητικής απόψεως, το καθήκον του να συνεργάζεται αρμονικά και να υποστηρίζει τον διευθυντή στο έργο του καθώς και να τον αναπληρώνει επαρκώς όπου και όταν προβλέπεται.
ββ) Επαρκής, εφόσον τηρεί τα βασικά του καθήκοντα, δηλαδή συνεργάζεται αρμονικά και υποστηρίζει τον διευθυντή στο έργο του καθώς και τον αναπληρώνει όπου και όταν προβλέπεται από τις κείμενες διατάξεις, κατά τρόπο που να εξασφαλίζεται το ελάχιστο επίπεδο ομαλής διοικητικής λειτουργίας της σχολικής μονάδας.
γγ) Πολύ καλός, εφόσον, επιπλέον της προϋπόθεσης της προηγούμενης υποπερίπτωσης, χειρίζεται περιπτώσεις κρίσης με αποφασιστικότητα και αποτελεσματικότητα.
δδ) Εξαιρετικός, εφόσον, πλέον των προϋποθέσεων των δύο προηγούμενων υποπεριπτώσεων, αναλαμβάνει πρωτοβουλίες και τις διεκπεραιώνει με επιτυχία.
Οι Υποδιευθυντές, πέραν της αξιολόγησης στα ανωτέρω κριτήρια, υπόκεινται και σε εκπαιδευτική αξιολόγηση όπως και οι λοιποί εκπαιδευτικοί
Αξιολόγηση εκπαιδευτικών
1. Στα κριτήρια της κατηγορίας Ι του εκπαιδευτικού περιβάλλοντος:
α) Στο κριτήριο των διαπροσωπικών σχέσεων και προσδοκιών:
αα) Ελλιπής, εφόσον μεταξύ αυτού και των μαθητών διαπιστώνεται απουσία σχέσεων ή διαπιστώνονται σχέσεις αδιάφορες. Ειδικότερα, χαρακτηρίζεται ελλιπής, εφόσον δεν υπάρχει πνεύμα και συμπεριφορά συνεκτικής τάξης, ελάχιστοι μαθητές συμμετέχουν στις εργασίες της τάξης, δεν διατυπώνονται, ούτε έμμεσα, προσδοκίες για τη μάθηση και τη συμπεριφορά των μαθητών και ο αξιολογούμενος χρησιμοποιεί ως βασικό μέσο επίτευξης της σχολικής πειθαρχίας την επιβολή κυρώσεων.
ββ) Επαρκής, εφόσον αναπτύσσει σχέσεις σεβασμού μεταξύ αυτού και των μαθητών, αμοιβαίας αποδοχής και αλληλοβοήθειας μεταξύ των μαθητών, και διασφαλίζει συνθήκες συναίνεσης και αποδοχής των απόψεως και θέσεων κατά τη διδακτική διαδικασία.
γγ) Πολύ καλός, εφόσον:
i) δημιουργεί, με λόγια και πράξεις, συνθήκες αποδοχής, στήριξης και ενθάρρυνσης για όλους ανεξαιρέτως τους μαθητές, ιδίως για τους προερχόμενους από ευάλωτες κοινωνικές ομάδες και τους έχοντες μειωμένη αυτο–εκτίμηση,
ii) εκφράζει με λόγια και με πράξεις υψηλές, αλλά ρεαλιστικές, προσδοκίες για τη μάθηση και συμπεριφορά των μαθητών και
iii) αποφεύγει τον διδακτισμό σε θέματα αξιακά, ενώ παράλληλα υιοθετεί δημοκρατικό τρόπο επικοινωνίας, με στόχο να ενθαρρύνει τις συλλογικές αποφάσεις και την ελεύθερη έκφραση και τεκμηρίωση προσωπικών θέσεων με βάση λογικά, αξιακά επιχειρήματα και παράθεση δεδομένων.
δδ) Εξαιρετικός, εφόσον, πλέον των προϋποθέσεων της προηγούμενης υποπερίπτωσης, εμπεδώνει δημοκρατικό τρόπο επικοινωνίας και επίλυσης θεμάτων ενθαρρύνοντας, πέρα από την αιτιολόγηση απόψεων, τη διαδικασία της τεκμηριωμένης διαλεκτικής αντιπαράθεσης επί θέσεων, κρίσεων και προτάσεων, ενώ παράλληλα καλλιεργεί στάσεις και ικανότητες σύνθεσης αντιθέτων.
β) Στο κριτήριο του παιδαγωγικού κλίματος στη σχολική τάξη:
αα) Ελλιπής, εφόσον, μεταξύ αυτού και των μαθητών, υπάρχει ουδέτερο έως και ψυχρό κλίμα με στοιχεία τριβών και αντεγκλήσεων, με αποτέλεσμα οι μαθητές να παραμένουν αδιάφοροι και αποστασιοποιημένοι.
ββ) Επαρκής, εφόσον:
i) καλλιεργεί συνθήκες παιδαγωγικής λειτουργίας και μαθησιακής ετοιμότητας, με ενθάρρυνση και θετική ανατροφοδότηση στην αναμενόμενη συμπεριφορά,
ii) δημιουργεί στην τάξη, με ρητές δηλώσεις και συμβολικά μέσα, κλίμα ενδιαφέροντος για τη μάθηση και εκτίμησης για τη γνώση και
iii) φροντίζει να ευαισθητοποιεί τους μαθητές σε θέματα αποφυγής διακρίσεων.
γγ) Πολύ καλός, εφόσον δημιουργεί στην τάξη με «ρητές δηλώσεις» και συμβολικά μέσα κλίμα αναζήτησης και δημιουργικότητας και, παράλληλα, ενθαρρύνει τη διατύπωση τεκμηριωμένων προτάσεων και αντιπροτάσεων και εναλλακτικών λύσεων και καλλιεργεί κλίμα υπεύθυνης και συνεπούς συμπεριφοράς και αποδοχής του κοινωνικά, πολιτιστικά, εθνικά και θρησκευτικά διαφορετικού «άλλου».
δδ) Εξαιρετικός, εφόσον, πλέον των προϋποθέσεων της προηγούμενης υποπερίπτωσης, ενθαρρύνει την ύπαρξη και ενίσχυση κλίματος συλλογικότητας και πρωτοβουλίας, την ανάληψη ομαδικών πρωτοβουλιών για την οργάνωση εκδηλώσεων καθώς και δράσεων για την επίλυση προβλημάτων και τη μελέτη θεμάτων και, παράλληλα, συμμετέχει σε προγράμματα κοινωνικο – συναισθηματικού προσανατολισμού, όπως για παράδειγμα προγράμματα ευαισθητοποίησης κατά της σχολικής βίας ή διευκόλυνσης της μετάβασης μαθητών από σχολική βαθμίδα σε βαθμίδα.
γ) Στο κριτήριο της οργάνωσης της σχολικής τάξης:
αα) Ελλιπής, εφόσον παραμελεί τον χώρο και την παιδαγωγική λειτουργικότητα της τάξης, δεν φροντίζει για τη θέσπιση κανόνων, δεν μεριμνά για τη διαχείριση προβλημάτων συμπεριφοράς και, κυρίως δεν αντιμετωπίζει ανάρμοστες μορφές συμπεριφοράς των μαθητών με παιδαγωγικό τρόπο.
ββ) Επαρκής, εφόσον διαμορφώνει κατάλληλα τον χώρο, ώστε να είναι ασφαλής και παιδαγωγικά λειτουργικός, ανάλογα με την ηλικία των μαθητών, όπως γωνιές ενδιαφέροντος και αναρτημένες μαθητικές εργασίες, ενώ παράλληλα, αξιοποιεί λειτουργικά τον διδακτικό χρόνο χωρίς απώλειες και ορίζει ο ίδιος, ή με τη συνδρομή των μαθητών, τους κανόνες της τάξης, την τήρηση των οποίων απαιτεί, χωρίς παρεκκλίσεις και αντιφάσεις, από όλους τους μαθητές.
γγ) Πολύ καλός, εφόσον:
i) εμπλέκει την πλειονότητα των μαθητών σε μαθησιακή αξιοποίηση του διδακτικού χρόνου,
ii) δημιουργεί όρους θέσπισης και τήρησης των κανόνων συμπεριφοράς, ενεργοποιώντας και εμπλέκοντας, ατομικά ή σε συνεργασία με άλλον εκπαιδευτικό, τους μαθητές στη διαμόρφωση κανόνων συμπεριφοράς στην τάξη, που αναδεικνύουν τα καθήκοντα και τα δικαιώματα μαθητών και εκπαιδευτικών,
iii) παρακολουθεί με διακριτικότητα την τήρηση των θεσπισμένων κανόνων και παρεμβαίνει μεθοδευμένα και κλιμακωτά στις παρεκκλίσεις, φροντίζοντας να μην στέλνει αντιφατικά μηνύματα,
iv) ανατροφοδοτεί θετικές μορφές συμπεριφοράς και ενθαρρύνει την αυτορρύθμιση της μαθησιακής και κοινωνικής συμπεριφοράς των μαθητών και
v) εμπλέκει ενεργά την τάξη στην παρακολούθηση των συστηματικών παραβάσεων των κανόνων αλλά και στη θέσπιση συνεπειών, ανάλογων με την ηλικία και τη φύση του παραπτώματος, όπου τούτο είναι εφικτό.
δδ) Εξαιρετικός, εφόσον, πλέον των προϋποθέσεων της προηγούμενης υποπερίπτωσης,:
i) φροντίζει για την ομαλή ένταξη στις μαθητικές ομάδες και στη σχολική ζωή όλων ανεξαιρέτως των μαθητών, ασχέτως κοινωνικο–πολιτισμικής προέλευσης, μεριμνώντας ιδιαίτερα για όσους αντιμετωπίζουν δυσκολίες ένταξης,
ii) μελετά βαθύτερα τα αίτια και τις συνθήκες δύσκολων περιπτώσεων μαθητικής συμπεριφοράς ("βιογραφία" μαθητικού παραπτώματος),
iii) εξετάζει ποιες από τις αντιδράσεις των μαθητών αποβλέπουν στην προσέλκυση προσοχής, αναγνώρισης, αποδοχής και δεν δρα εν θερμώ, αλλά επεξεργάζεται πλάνο για αντιμετώπισή τους, το οποίο θέτει όρια και ορίζει συνέπειες και v) εμπλέκει στη διαμόρφωση του πλάνου και άλλους συναδέλφους για κοινή στάση και, όπου κρίνεται σκόπιμο και εφικτό, και τους μαθητές με προβληματική συμπεριφορά.
2. Στα κριτήρια της κατηγορίας ΙΙ – Σχεδιασμός, προγραμματισμός και προετοιμασία της διδασκαλίας:
α) Στο κριτήριο «μαθησιακά χαρακτηριστικά» του μαθητή:
αα) Ελλιπής, εφόσον η προετοιμασία δεν λαμβάνει υπόψη ή λαμβάνει πλημμελώς και επιφανειακά τα αναπτυξιακά χαρακτηριστικά και τη μαθησιακή ετοιμότητα των μαθητών.
ββ) Επαρκής, εφόσον λαμβάνει υπόψη, κατά τον προγραμματισμό της διδασκαλίας και του γενικότερου εκπαιδευτικού του έργου, τα ιδιαίτερα ψυχολογικά και αναπτυξιακά χαρακτηριστικά της ηλικίας των μαθητών που διδάσκει και τις προϋπάρχουσες γνώσεις και δεξιότητές τους από τη φοίτησή τους στις προηγούμενες τάξεις ή εξωσχολικές εμπειρίες.
γγ) Πολύ καλός, εφόσον λαμβάνει υπόψη, κατά τον προγραμματισμό, την κοινωνικο – πολιτισμική σύνθεση και τις διαφοροποιημένες μαθησιακές ανάγκες και δυνατότητες και τα ενδιαφέροντα των μαθητών της τάξης του και, παράλληλα, έχει καλή συνολική εικόνα της μαθησιακής πορείας και ετοιμότητας της τάξης και προγραμματίζει αναλόγως, και, επιπλέον, μεριμνά ιδιαίτερα για τους μαθητές των ευάλωτων κοινωνικών ομάδων.
δδ) Εξαιρετικός, εφόσον, πλέον των προϋποθέσεων της προηγούμενης υποπερίπτωσης, κατά τον προγραμματισμό, λαμβάνει υπόψη τις μαθησιακές νόρμες της ηλικίας των μαθητών, τα γνωστικά κενά στην ύλη μαθημάτων προηγούμενων ετών, τις εννοιολογικές προϋποθέσεις κάθε θέματος και τις δυσκολίες της ηλικίας για την κατανόηση θεμάτων της ύλης, και έτσι προετοιμάζεται ανάλογα και, επιπλέον, μπορεί να σχεδιάζει και αναθέτει, σύμφωνα με τα διαπιστωμένα χαρακτηριστικά των μαθητών, ομαδικές εργασίες, όπου το κρίνει σκόπιμο και εφικτό.
β) Στο κριτήριο στόχων και περιεχομένου κατά την προετοιμασία:
αα) Ελλιπής, εφόσον η προετοιμασία του περιεχομένου της διδασκαλίας είναι ανύπαρκτη, ελλιπής ή εσφαλμένη στο μεγαλύτερο μέρος της.
ββ) Επαρκής, εφόσον:
i) σχεδιάζει και προγραμματίζει το εκπαιδευτικό έργο σε τακτά χρονικά διαστήματα, προβαίνοντας, στην πορεία, στις αναγκαίες προσαρμογές,
ii) διαμορφώνει και διατυπώνει με σαφήνεια διδακτικούς στόχους και αντίστοιχες δραστηριότητες κατάλληλες για την τάξη του και
iii) στηρίζεται για την προετοιμασία του περιεχομένου της διδασκαλίας στο πρόγραμμα σπουδών και χρησιμοποιεί συμβατικά κυρίως εκπαιδευτικά μέσα, όπως το σχολικό βιβλίο.
γγ) Πολύ καλός, εφόσον:
i) σχεδιάζει και προγραμματίζει το εκπαιδευτικό έργο σε μακρο – επίπεδο (έτους και ευρύτερης ενότητας) και μικρο – επίπεδο (ωριαίας διδασκαλίας), λαμβάνοντας υπόψη το πρόγραμμα σπουδών,
ii) διαμορφώνει και διατυπώνει με σαφήνεια ρεαλιστικούς διδακτικούς στόχους και αντίστοιχες δραστηριότητες για βαθύτερη κατανόηση περιεχομένου και ανάπτυξη κριτικής και δημιουργικής σκέψης,
iii) φροντίζει στην ευρύτερη διδακτική ενότητα οι στόχοι να καλύπτουν, πέρα από τον γνωστικό τομέα, βασικές πτυχές του συναισθηματικού και του κοινωνικού τομέα, όπως είναι η θετική αυτοεκτίμηση, η επικοινωνία, η συνεργασία, οι στάσεις, οι αξίες, η διαχείριση συγκρούσεων, η αποδοχή του «διαφορετικού» και η αλληλεγγύη,
iv) προβλέπει διαδικασίες διερευνητικής μάθησης, ατομικά και ομαδικά, αξιοποιώντας και τις διαθεματικές εργασίες του διδακτικού εγχειριδίου,
v) τροποποιεί στόχους, μετασχηματίζει την οργάνωση και τη γλώσσα σχολικού κειμένου και το εμπλουτίζει με παραδείγματα για να καταστήσει τη διδασκαλία κατάλληλη για την τυχόν ανομοιογενή τάξη του,
vi) ανατρέχει για την ενημέρωσή του επί του θέματος σε επιπρόσθετες πηγές και vii) επιλέγει επιπρόσθετο εκπαιδευτικό υλικό για τους μαθητές.
δδ) Εξαιρετικός, εφόσον, πλέον των προϋποθέσεων της προηγούμενης υποπερίπτωσης, επιλέγει, κατά τον μακρο – προγραμματισμό, κεντρικές έννοιες, ιδέες, οπτικές και δεξιότητες που θα διατρέχουν ευρύτερες ενότητες του μαθήματος και διατυπώνει, κατά τον μικρο – προγραμματισμό, στόχους που προωθούν τη μεταγνωστική ανάπτυξη και την επιστημολογική και την κοινωνική κριτική των πρακτικών παραγωγής και εφαρμογής των γνώσεων και δεξιοτήτων, προσαρμοσμένων πάντοτε στην ηλικία των μαθητών, στη σύνθεση της τάξης του και στη φύση του διδασκόμενου μαθήματος.
γ) Στο κριτήριο διδακτικές ενέργειες και εκπαιδευτικά μέσα κατά την προετοιμασία:
αα) Ελλιπής, εφόσον η προετοιμασία των διδακτικών ενεργειών και των μέσων είναι ανύπαρκτη, ελλιπής ή εσφαλμένη στο μεγαλύτερο μέρος της.
ββ) Επαρκής, εφόσον επιλέγει συνδυασμό διδακτικών μορφών παρουσίασης των γνώσεων, των διαδικασιών και των δεξιοτήτων και επεξεργασίας δεδομένων και σχεδιάζει διδακτικές και μαθησιακές ενέργειες και τρόπους αξιολόγησης που εναρμονίζονται με τους διδακτικούς στόχους, το περιεχόμενο του διδακτικού αντικειμένου και το επίπεδο των μαθητών του ενώ, παράλληλα, προβλέπει τη χρήση συμβατικών εκπαιδευτικών μέσων όπως χάρτες, προπλάσματα, όργανα, εργαλεία και απεικονίσεις.
γγ) Πολύ καλός, εφόσον:
i) ακολουθεί τη συστημική προσέγγιση του σχεδιασμού της διδασκαλίας, που χαρακτηρίζεται από αντιστοίχιση στόχων – διδακτικών ενεργειών και εκπαιδευτικών μέσων – αξιολόγησης,
ii) σχεδιάζει μεικτές μορφές διδασκαλίας, που χαρακτηρίζονται από την εναλλαγή άμεσης προσφοράς γνώσεων και ερεθισμάτων, συστηματικής επίδειξης δεξιοτήτων, τεχνικών, διαδικασιών και χρήσης μέσων και υλικών και επεξεργασίας δεδομένων με στοιχεία προβληματισμού, με σαφείς ρόλους αλλά και με διαδικασίες όπου διδάσκοντες και μαθητές, ως άτομα ή και ως μικρο – ομάδες, αλληεπιδρούν και ενίοτε ανατροφοδοτούνται στην παρουσίαση και αναζήτηση δεδομένων της διδασκαλίας, στην επεξεργασία τους, στη διατύπωση συμπερασμάτων και προτάσεων και στη χρήση εκπαιδευτικών μέσων, ακόμα και δικής τους επινόησης, ανάλογων πάντοτε με τη μαθησιακή ετοιμότητα των μαθητών και τη φύση του διδακτικού αντικειμένου.
iii) προωθεί, με τους σχεδιασμούς του, τους γνωσιακούς στόχους (έννοιες, γενικεύσεις, γνώσεις, δεξιότητες) της ενότητας και, ταυτόχρονα, αναπτύσσει την κριτική και τη δημιουργική σκέψη μέσα από διαδικασίες διαχωρισμού και διασύνδεσης, ανάλυσης και σύνθεσης των δεδομένων της ενότητας σε πλαίσιο διερευνητικής μάθησης, iv) προωθεί, επίσης, με τους σχεδιασμούς του, τους κοινωνικο – συναισθηματικούς και ψυχοκινητικούς στόχους μέσα από μορφές συνεργασίας των μαθητών, όπως είναι η οργάνωση των μαθητών σε συνεργαζόμενες μικρο – ομάδες μεικτής σύνθεσης ανάλογα και με την ηλικία τους,
v) προετοιμάζει και χρησιμοποιεί, εκτός από τα συμβατικά εκπαιδευτικά μέσα, και εναλλακτικά, όπως Τ.Π.Ε., εργαστήρια, πείραμα, βίντεο, φύλλα εργασίας δικής του σύνθεσης και
vi) προετοιμάζει και εφαρμόζει τρόπους αξιολόγησης πέρα από τους προβλεπόμενους στα σχολικά βιβλία για τις ανάγκες της τάξης του.
δδ) Εξαιρετικός, εφόσον, πλέον των προϋποθέσεων της προηγούμενης υποπερίπτωσης, σχεδιάζει διδακτικές μορφές προβληματισμού που ενεργοποιούν δραστηριότητες επιστημολογικής και κοινωνικής κριτικής, αυτο – αξιολόγησης και ετερο – αξιολόγησης μεταξύ μαθητών, ή άλλες, πρόσφορες για την ηλικία των μαθητών και τη φύση του διδακτικού αντικειμένου, δραστηριότητες που αναπτύσσουν τις μεταγνωστικές ικανότητες και συμβάλλουν στην αυτορυθμιζόμενη μάθηση καθώς και στην ανάπτυξη στάσεων, αξιών και ικανοτήτων κοινωνικής κριτικής.
3. Στα κριτήρια της κατηγορίας ΙΙΙ – Διεξαγωγής της διδασκαλίας και αξιολόγησης των μαθητών:
α) Στο κριτήριο μαθησιακής και ψυχολογικής προετοιμασίας του μαθητή για τη διδασκαλία του νέου μαθήματος:
αα) Ελλιπής, εφόσον παραλείπει την ενημέρωση και προετοιμασία των μαθητών ή αυτή είναι ασαφής και δημιουργεί σύγχυση στους μαθητές και δεν φροντίζει για τη δημιουργία θετικού εκπαιδευτικού κλίματος.
ββ) Επαρκής, εφόσον:
i) με άμεσο ή έμμεσο τρόπο, προσανατολίζει τους μαθητές στο θέμα, στους στόχους και στη διαδικασία κάθε μαθήματος.
ii) ενεργοποιεί προηγούμενη γνώση μέσω σύνδεσης με προηγούμενα μαθήματα, με εμπειρίες μαθητών και με αναγκαίες επαναλήψεις και
iii) επιχειρεί και κινητοποιεί σε ικανοποιητικό βαθμό το μαθητικό ενδιαφέρον με την ανάδειξη αποριών και επισήμανση παρανοήσεων για θέματα του περιεχομένου του μαθήματος, με τη διατύπωση «προκλητικής» ερώτησης για ασυνήθιστα, αμφισβητήσιμα, ανεξήγητα στοιχεία του θέματος, με την υπογράμμιση της σημασίας του νέου μαθήματος και τη σχέση του με προηγούμενα και επόμενα και με τη γνωστοποίηση των μαθησιακών διαδικασιών που θα ακολουθήσουν.
iv) εμπλέκει στις διαδικασίες του μαθήματος προετοιμασμένους μαθητές, ενεργοποιεί το θετικό εκπαιδευτικό κλίμα και διασφαλίζει γνωσιακή και ψυχολογική προετοιμασία και με τρόπους εναλλακτικούς ή και διαφορετικούς από τους παραπάνω, ανάλογα με τη φύση του διδακτικού αντικειμένου.
γγ) Πολύ καλός, εφόσον:
i) πριν την έναρξη του κυρίως μέρους του μαθήματος, προετοιμάζει ψυχολογικά και μαθησιακά τους μαθητές με ανάπτυξη σχετικού προβληματισμού για τον τρόπο μαθησιακής προσέγγισης των στόχων του είτε του ίδιου του θέματος με πρόσφορους τρόπους, ανάλογα με τη φύση του θέματος και του διδακτικού αντικειμένου και την ηλικία και την τάξη,
ii) αξιοποιεί, επιπλέον, τη σύνδεση του διδακτέου θέματος με την επικαιρότητα, με τις εμπειρίες των μαθητών και τις αναπαραστάσεις τους, όπως επίσης αξιοποιεί τη χρήση, ως προ – οργανωτών, ευρύτερων εννοιών και ιδεών καθώς και την προεπισκόπηση κάθε νέου μαθήματος με τη βοήθεια σχεδιαγραμμάτων ή εικόνων και τη διατύπωση υποθέσεων και προβλέψεων με βάση τους τίτλους και τις εικόνες ή με όποιον άλλον τρόπο κρίνει κατάλληλο για την ηλικία των μαθητών της τάξης και πρόσφορο για ενεργοποίηση κινήτρων και γνωσιακή προετοιμασία στο διδασκόμενο αντικείμενο,
iii) δρομολογεί υψηλό επίπεδο μαθήματος με τη διατύπωση στόχων κριτικής σκέψης για την ανάδειξη σχέσεων που προωθούν τη βαθιά κατανόηση, την ερμηνεία και την εφαρμογή των γνώσεων, δεξιοτήτων, πρακτικών και τεχνικών,
iv) κρατά μαθησιακά ενεργούς τους μαθητές στο σύνολό τους και
v) αξιοποιεί όποιον άλλον τρόπο κρίνει παιδαγωγικά κατάλληλο, με βάση την ηλικία των μαθητών της τάξης του και τη φύση του διδασκόμενου μαθήματος, για την ψυχολογική και μαθησιακή προετοιμασία των μαθητών.
δδ) Εξαιρετικός, εφόσον, πλέον των προϋποθέσεων της προηγούμενης υποπερίπτωσης, αναφέρεται στις επιστημονικές και επιστημολογικές αντιπαραθέσεις επί του διδακτέου θέματος, στην ιστορία του, σε εμπλεκόμενα διλήμματα και στις κοινωνικο – ηθικές προεκτάσεις του, λαμβάνοντας υπόψη του τις εμπειρίες των μαθητών καθώς και την κοινωνικο – πολιτισμική σύνθεση και τις μαθησιακές ανάγκες και δυνατότητες των μαθητών της τάξης του.
β) Στο κριτήριο των διδακτικών ενεργειών και εκπαιδευτικών μέσων:
αα) Ελλιπής, εφόσον κινείται εκτός στόχων ή και περιεχομένου και η διδασκαλία του δεν έχει ειρμό και συνοχή.
ββ) Επαρκής, εφόσον:
i) διεξάγει το μάθημα, με σαφήνεια και ειρμό, εφαρμόζοντας συνδυαστικά διδακτικές μορφές άμεσης παρουσίασης των γνώσεων ή επίδειξης διαδικασιών και δεξιοτήτων και επεξεργασίας δεδομένων, αξιοποιώντας τα διαθέσιμα εποπτικά μέσα και εστιάζοντας στα δεδομένα του μαθήματος που κρίνει αναγκαία και σημαντικά,
ii) μεταβαίνει ομαλά, με σαφή τρόπο, από τη μία διδακτική ή μαθησιακή δραστηριότητα στην άλλη, όπως από την επεξεργασία των δεδομένων στη διατύπωση συμπερασμάτων,
iii) παρακινεί και προσπαθεί να εμπλέξει στο μάθημα πρόθυμους και μη μαθητές με ποικίλες αλληλοσχετιζόμενες και μη ερωτήσεις και τους ανατροφοδοτεί αναλόγως,
iv) ανακεφαλαιώνει το διδασκόμενο μάθημα και αξιοποιεί για εμπέδωση, κατά κανόνα, αποσπασματικές ερωτήσεις ανάκλησης, εξήγησης και εφαρμογής των νέων γνώσεων, δεξιοτήτων, πρακτικών και τεχνικών και ελάχιστες αλληλοσχετιζόμενες ερωτήσεις ανάλυσης, σύνθεσης και αξιολόγησης,
v) βασίζεται, κυρίως, στη χρήση του σχολικού βιβλίου και του δασκαλικού λόγου,
vi) ολοκληρώνει τη διδασκαλία εντός της διδακτικής ώρας μέσα σε θετικό κλίμα, χωρίς ιδιαίτερα προβλήματα και
vii) αξιοποιεί όποιον άλλον τρόπο κρίνει παιδαγωγικά κατάλληλο, με βάση την ηλικία των μαθητών της τάξης του και τη φύση του διδασκόμενου μαθήματος, για την αξιοποίηση των διδακτικών ενεργειών και εκπαιδευτικών μέσων.
γγ) Πολύ καλός, εφόσον:
i) εφαρμόζει με ευελιξία διδακτικές μορφές επεξεργασίας των δεδομένων και προβληματισμού που δρομολογούν διδακτικο – μαθησιακές διαδικασίες ενεργού μάθησης για την προώθηση ποικίλων διδακτικών στόχων κατανόησης και ερμηνείας γνώσεων, εμπέδωσης δεξιοτήτων, πρακτικών και τεχνικών, καλλιέργειας αξιών και ανάπτυξης κριτικής σκέψης,
ii) δεν περιορίζεται στην απλή παράθεση πληροφοριών, αλλά χρησιμοποιεί ερμηνευτικό λόγο για την ανάδειξη σχέσεων και προεκτάσεων και υποβάλλει τακτικά αλληλοσχετιζόμενες και όχι αποσπασματικές ερωτήσεις,
iii) λαμβάνει υπόψη την ηλικία, τα ενδιαφέροντα και τις ανάγκες των μαθητών για να καθορίσει μαθησιακές δραστηριότητες,
iv) ακολουθεί τους ρυθμούς μάθησης των μαθητών, παρακολουθεί τη συμμετοχή και κατανόηση του διδασκόμενου μαθήματος από τους μαθητές και τους ανατροφοδοτεί ανάλογα, v) ζητάει από τους μαθητές να ανακεφαλαιώσουν,
vi) χρησιμοποιεί επιπρόσθετο μαθησιοκεντρικό εκπαιδευτικό υλικό, Τ.Π.Ε. και φύλλα εργασίας,
vii) κατανέμει ανάλογα τον διδακτικό χρόνο σε διαδικασίες και ολοκληρώνει τη διδασκαλία εντός του προβλεπόμενου χρόνου και
viii) εφαρμόζει, αλλά περιστασιακά, διαθεματικές εργασίες του σχολικού βιβλίου ή δικής του επινόησης.
δδ) Εξαιρετικός, εφόσον, πλέον των προϋποθέσεων της προηγούμενης υποπερίπτωσης:
i) αξιοποιεί συχνότερα διδακτικές μορφές προβληματισμού και ενεργοποιεί δεξιότητες κριτικής σκέψης για την αναζήτηση παραδοχών και κοινωνικο – ηθικών προεκτάσεων των γνώσεων, των διαδικασιών και των πρακτικών,
ii) ενθαρρύνει την κριτική των πρακτικών που ακολουθούν ομάδες και θεσμοί,
iii) παρέχει αυξημένα ποσοστά διδακτικού χρόνου στους μαθητές ενθαρρύνοντας τον μαθητικό λόγο για τη διατύπωση ιδεών, επεξηγήσεων, προτάσεων, ανακοινώσεων, κρίσεων, ερωτημάτων και αντιρρήσεων,
iv) αξιοποιεί τα κατάλληλα διαθέσιμα εκπαιδευτικά μέσα, όπως είναι τα εργαστήρια, χώρους άθλησης και οι διαθεματικές εργασίες, και τις Τ.Π.Ε. για την υποβοήθηση όλων των μαθητών και ιδιαίτερα εκείνων με μαθησιακές δυσκολίες,
v) τοποθετεί το διδασκόμενο περιεχόμενο του μαθήματος σε ευρύτερο πλαίσιο συσχέτισης και
vi) εξοικειώνει τους μαθητές σταδιακά με τις δομές και τα λεξικο – γραμματικά χαρακτηριστικά του επιστημονικού, τεχνολογικού και καλλιτεχνικού λόγου.
γ) Στο κριτήριο του βαθμού κινητοποίησης των μαθησιακών διαδικασιών:
αα) Ελλιπής, εφόσον αναθέτει μαθησιακές δραστηριότητες στους μαθητές χωρίς να συζητά, να διευκρινίζει και να τους κατευθύνει και χωρίς να μεριμνά για την κατανόηση και τη μάθηση.
ββ) Επαρκής, εφόσον επιτυγχάνει επαρκώς κατά τη διάρκεια της διδασκαλίας οι μαθητές να παρακολουθούν, να απαντούν σε ερωτήσεις του εκπαιδευτικού και να συμμετέχουν, συνήθως ατομικά, σε συμβατικές μαθησιακές δραστηριότητες, που είναι κυρίως γνωσιοκεντρικές, ενώ ο λόγος τους, οι ιδέες τους, οι δεξιότητές τους και οι εμπειρίες τους έχουν μάλλον περιορισμένη θέση στην όλη διδασκαλία.
γγ) Πολύ καλός, εφόσον:
i) οι μαθησιακές δραστηριότητες, ανάλογα με το διδασκόμενο μάθημα και θέμα, άπτονται γνωστικών, κοινωνικών – συναισθηματικών και ψυχοκινητικών στόχων και αποβλέπουν στη διασφάλιση του βιώματος της επιτυχίας σε όλους τους μαθητές,
ii) οι μαθητές κατά τη διεξαγωγή της διδακτικής – μαθησιακής διαδικασίας, σε πλαίσιο φθίνουσας καθοδήγησης, ενεργοποιούν νοητικές διαδικασίες για την επεξεργασία δεδομένων, ώστε να κατανοήσουν σε βάθος κεντρικές έννοιες και ιδέες, να αναζητήσουν αιτιώδεις, χρονικές, λογικές, συγκριτικές, ιεραρχικές και προθετικές σχέσεις και αλληλεξαρτήσεις, να διατυπώσουν γενικεύσεις και αρχές και να προβούν σε κρίσεις και διεπιστημονικές διαθεματικές συσχετίσεις,
iii) οι μαθητές κατά τη διεξαγωγή της διδακτικής – μαθησιακής διαδικασίας, καθοδηγούμενοι, αυτενεργούν στην ανάλυση εικόνων, διαγραμμάτων και γραφημάτων, στη συσχέτιση με τις λεζάντες τους και κυρίως με το κείμενο, στην ανάλυση δομής κειμένων, στη συστηματική παρατήρηση πειραμάτων, επιδείξεων, αντικειμένων και καταστάσεων, την ανάλυση πρωτογενών πηγών και στη συναγωγή συμπερασμάτων, iv) οι μαθητές κατά τη διεξαγωγή της διδακτικής – μαθησιακής διαδικασίας, με την ενθάρρυνσή του, επικοινωνούν και συνεργάζονται με συμμαθητές διαφορετικού «προφίλ»,
v) οι μαθητές εμπλέκονται σε διαθεματικές εργασίες (project) για ανάπτυξη μεθοδολογικών ικανοτήτων και αυτόνομης συλλογικής δράσης και διερευνητικής μάθησης και
vi) οι μαθητές εμπλέκονται σε όποιες άλλες δραστηριότητες κρίνει ο εκπαιδευτικός παιδαγωγικά κατάλληλες, με βάση την ηλικία των μαθητών της τάξης του και τη φύση του διδασκόμενου μαθήματος, για την προώθηση της βαθύτερης κατανόησης του θέματος και την ανάπτυξη γνωστικών, κοινωνικο-συναισθηματικών και μεθοδολογικών ικανοτήτων, δεξιοτήτων, τεχνικών, στάσεων και αξιών.
δδ) Εξαιρετικός, εφόσον με εξαίρετο τρόπο, πλέον των προϋποθέσεων της προηγούμενης υποπερίπτωσης, οι μαθησιακές δραστηριότητες εστιάζουν:
i) σε διαλεκτικές αντιπαραθέσεις με ιδέες, πρακτικές και τεχνικές άλλων και με τα δεδομένα του ίδιου του αντικειμένου,
ii) σε αναστοχαστική αντιπαράθεση με προσωπικές τους προγνώσεις και πρότερες ιδέες,
iii) στο πού, πώς, πότε και γιατί είναι σημαντικό να αξιοποιείται η νέα γνώση,
iv) στην κοινωνική, ηθική και πολιτισμική διάσταση των γνώσεων και στην κριτική ανάλυση και αποτίμηση θέσεων, πρακτικών, τεχνικών και καταστάσεων με βάση αξιακά κριτήρια ηθικής, προσωπικής, πολιτισμικής και κοινωνικής φύσης, όπως είναι η κοινωνική δικαιοσύνη που απαιτεί η ανάπτυξη υπεύθυνων και κριτικών πολιτών και
v) στον σχεδιασμό ομαδικών διαθεματικών σχεδίων δράσης και στη διαμόρφωση πρωτότυπων προτάσεων και δημιουργικών συνθέσεων.
δ) Στο κριτήριο εμπέδωσης της νέας γνώσης και της αξιολόγησης των μαθητών:
αα) Ελλιπής, εφόσον παραλείπει την αξιολόγηση των μαθητών ή την υλοποιεί πλημμελώς ή με λανθασμένο τρόπο, όταν κυρίως, δεν λαμβάνει υπόψη του τους διδακτικούς στόχους και το περιεχόμενο της διδασκαλίας, την ηλικία των μαθητών της τάξης του καθώς και τις ικανότητες και τις προϋπάρχουσες γνώσεις τους.
ββ) Επαρκής, εφόσον:
i) χρησιμοποιεί για εμπέδωση ασκήσεις ανάκλησης και εφαρμογής του τύπου «Να συμπληρώσετε τα κενά», «Να διαγράψετε/υπογραμμίσετε ...», «Να αντιστοιχήσετε ...» και «Να λύσετε ...», «Να επαναλάβετε …».
ii) χρησιμοποιεί κριτήρια αξιολόγησης σύμφωνα με τους στόχους της διδασκαλίας και τους γενικότερους σκοπούς του γνωστικού αντικειμένου,
iii) αναθέτει κατ’ οίκον εργασίες ανάλογης έκτασης και δυσκολίας, ώστε να μπορούν από μόνοι τους όλοι οι μαθητές να τις ολοκληρώσουν και
iv) διαμορφώνει θέματα για διαγωνίσματα και εξετάσεις σαφή και εντός ύλης.
γγ) Πολύ καλός, εφόσον:
i) προβλέπει εναλλακτικούς τρόπους εμπέδωσης και αξιολόγησης γνώσεων, εννοιών, δεξιοτήτων, πρακτικών και τεχνικών,
ii) αξιοποιεί εναλλακτικούς τρόπους αναπαράστασης της γνώσης, όπως είναι οι περιλήψεις, τα διαγράμματα, οι εννοιολογικοί χάρτες, τα γραφήματα, οι προσομοιώσεις, οι συνθέσεις, οι κατασκευές, οι δραματοποιήσεις, καθώς και ασκήσεις διατύπωσης και διασκευής προβλημάτων και μεταφοράς της γνώσης σε νέες καταστάσεις,
iii) αξιοποιεί τα συμπεράσματά του από την αξιολόγηση για την ανατροφοδότηση των μαθητών και της διδασκαλίας του,
iv) αναθέτει διαφοροποιημένες κατ’ οίκον εργασίες,
v) διαμορφώνει για τα διαγωνίσματα θέματα σαφή, εκτεταμένου εύρους και κλιμακούμενης δυσκολίας και
vi) αξιοποιεί όποιον άλλον τρόπο κρίνει παιδαγωγικά κατάλληλο, με βάση την ηλικία των μαθητών της τάξης του και τη φύση του διδασκόμενου μαθήματος, και πρόσφορο για την εμπέδωση και την αξιολόγηση της συγκεκριμένης ενότητας.
δδ) Εξαιρετικός, εφόσον, πλέον των προϋποθέσεων της προηγούμενης υποπερίπτωσης,: i) αναθέτει διαφοροποιημένες ασκήσεις εμπέδωσης ή και κατ’ οίκον εργασίες βάσει ενδιαφερόντων, ρυθμού μάθησης και βαθμού δυσκολίας για τους μαθητές,
ii) προβλέπει διαδικασίες αυτο – αξιολόγησης και ετερο – αξιολόγησης με βάση κριτήρια που θέτει ο ίδιος ή οι μαθητές, αλλά και συνεργασίας σε μικρο – ομάδες, προκειμένου να συμβάλλει στην ανάπτυξη γνωστικών και μετα – γνωστικών δεξιοτήτων,
iii) αξιοποιεί, επικουρικά και όπου είναι εφικτό, τον φάκελο του μαθητή (portfolio) και
iv) αξιολογεί, περιστασιακά, ψυχοσυναισθηματικούς, κοινωνικούς και ψυχοκινητικούς στόχους της διδασκαλίας με κλίμακες αυτο – αξιολόγησης και αυτο – εκτίμησης, συνεντεύξεις και στοχαστικά σχόλια από τον φάκελο του μαθητή.
4. Στα κριτήρια της κατηγορίας ΙV – Υπηρεσιακή συνέπεια και επάρκεια:
α) Στο κριτήριο των τυπικών υπαλληλικών υποχρεώσεων:
αα) Ελλιπής, εφόσον ανταποκρίνεται ελάχιστα ή πλημμελώς στις τυπικές υπαλληλικές του υποχρεώσεις.
ββ) Επαρκής, εφόσον ανταποκρίνεται επαρκώς στα προβλεπόμενα καθήκοντά του και, γενικώς, λειτουργεί ως αξιόπιστο μέλος του εκπαιδευτικού δυναμικού του σχολείου, προσέρχεται στο σχολείο έγκαιρα, εφαρμόζει το ωρολόγιο πρόγραμμα, εκτελεί τις εφημερίες επιμελώς, φροντίζει για την ασφάλεια των μαθητών, αναλαμβάνει καθήκοντα και εργασίες για τη λειτουργία της σχολικής μονάδας, ενημερώνει έγκαιρα για τις απουσίες των μαθητών και συμμετέχει στη λήψη και εφαρμογή αποφάσεων του συλλόγου διδασκόντων.
γγ) Πολύ καλός, εφόσον, πέρα από τις τυπικές του υπηρεσιακές υποχρεώσεις, συμμετέχει ενεργά με προτάσεις και πρωτοβουλίες στις συνεδριάσεις του συλλόγου των διδασκόντων για την εύρυθμη και αποτελεσματική λειτουργία της σχολικής μονάδας και συμβάλλει έμπρακτα και με θετικό τρόπο στην υλοποίηση των σχετικών αποφάσεων.
δδ) Εξαιρετικός, εφόσον, πλέον των προϋποθέσεων της προηγούμενης υποπερίπτωσης, μετέχει ενεργά και στηρίζει, με το έργο του, το συνολικό διοικητικό και εν γένει εκπαιδευτικό έργο της σχολικής μονάδας, μετέχοντας σε επιτροπές που αναλαμβάνουν δράσεις προς όφελός της.
β) Στο κριτήριο της συμμετοχής στη λειτουργία της σχολικής ως «οργανισμού που μαθαίνει» και στις διαδικασίες αυτο – αξιολόγησής της:
αα) Ελλιπής, εφόσον συμμετέχει ελάχιστα ή πλημμελώς στη λειτουργία της σχολικής μονάδας,
ββ) Επαρκής, εφόσον:
i) συμμετέχει, ως μέλος του συλλόγου διδασκόντων, στον προγραμματισμό και στις διαδικασίες αυτο – αξιολόγησης της σχολικής μονάδας,
ii) ανταποκρίνεται άνετα στις σύνθετες απαιτήσεις για την εύρυθμη και αποτελεσματική λειτουργία της σχολικής τάξης του ως κυττάρου της σχολικής μονάδας,
iii) συμμετέχει και συμβάλλει στην υλοποίηση των εκδηλώσεων που οργανώνονται από την τάξη του και το σχολείο καθώς και στην υλοποίηση των εκπαιδευτικών δράσεων που προγραμματίστηκαν στο πλαίσιο της αυτο – αξιολόγησής της και
iv) επικοινωνεί και συνεργάζεται με συναδέλφους ή άλλους ειδικούς.
γγ) Πολύ καλός, εφόσον:
i) συνεργάζεται με συναδέλφους για την καθιέρωση κοινών κριτηρίων σε θέματα αξιολόγησης, αντιμετώπισης προβλημάτων συμπεριφοράς και ανάθεσης κατ’ οίκον εργασιών,
ii) συμβάλλει ενεργά στην επίλυση εκπαιδευτικών προβλημάτων, που εμποδίζουν την ομαλή λειτουργία της σχολικής μονάδας,
iii) αναλαμβάνει πρωτοβουλίες και πραγματοποιεί με επιτυχία εξωδιδακτικές εργασίες και εκδηλώσεις της τάξης και του σχολείου και
iv) συμμετέχει ενεργά στις περιοδικές συναντήσεις ομάδας εκπαιδευτικών που οργανώνονται για κοινό προγραμματισμό και υλοποίηση των δράσεων που έχουν προγραμματιστεί στο πλαίσιο της αυτο – αξιολόγησης και αποβλέπουν στη βελτίωση πρακτικών και στην επίλυση κοινών προβλημάτων.
δδ) Εξαιρετικός, εφόσον, πλέον των προϋποθέσεων της προηγούμενης υποπερίπτωσης,: i) πρωτοστατεί και συμμετέχει σε συστηματικές και οργανωμένες πρωτοβουλίες τύπου «έρευνας δράσης» για την αντιμετώπιση ευρύτερης έκτασης προβλημάτων του σχολείου, όπως είναι η σχολική βία και τα φαινόμενα ρατσισμού,
ii) λειτουργεί ως αποτελεσματικός συντονιστής συνεργαζόμενης ομάδας εκπαιδευτικών,
iii) πρωτοστατεί για τη συμμετοχή της τάξης του και του σχολείου σε δίκτυα συνεργασίας με άλλα σχολεία και
iv) ανταλλάσσει με συναδέλφους επισκέψεις στις τάξεις τους και συζητούν θέματα βελτίωσης των πρακτικών τους.
γ) Στο κριτήριο της επικοινωνίας και συνεργασίας με γονείς και με φορείς του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα για θέματα που αφορούν άμεσα ή έμμεσα την εκπαίδευση:
αα) Ελλιπής, εφόσον συνεργάζεται περιστασιακά και ελάχιστα με γονείς και φορείς.
ββ) Επαρκής, εφόσον επικοινωνεί και ανταλλάσσει πληροφορίες με τους γονείς στις προβλεπόμενες συναντήσεις, προκειμένου να σχηματίσει πληρέστερη εικόνα για τις ανάγκες και τις δυνατότητες των μαθητών του, ενώ παράλληλα τους ενημερώνει για τους στόχους και τον τρόπο λειτουργίας της τάξης και οριοθετεί, εγκαίρως, τον ρόλο τους.
γγ) Πολύ καλός, εφόσον:
i) διασφαλίζει υψηλά επίπεδα ενημέρωσης και συνεργασίας με τους γονείς, προκειμένου να τους καθοδηγεί στον ρόλο τους σε σχέση με τις σχολικές υποχρεώσεις των παιδιών τους και
ii) αξιοποιεί τοπικούς φορείς και πραγματοποιεί επισκέψεις, για τις οποίες προετοιμάζει κατάλληλα τους μαθητές του.
δδ) Εξαιρετικός, εφόσον, πλέον των προϋποθέσεων της προηγούμενης υποπερίπτωσης, αναλαμβάνει πρωτοβουλίες, οργανώνει και συντονίζει αποτελεσματικά την υλοποίηση δράσεων για το σχολείο, και όχι μόνο για την τάξη του, που φέρνουν το σχολείο σε συνεργασίες διάρκειας με άλλα σχολεία και φορείς, όπως είναι η συμμετοχή σε εκπαιδευτικά προγράμματα τοπικά, εθνικά και ευρωπαϊκά, τα οποία παρέχουν προστιθέμενη αξία στην πρακτική της σχολικής μονάδας και της σχολικής τάξης, ενώ παράλληλα εμπλέκει, όπου κρίνεται σκόπιμο και αναγκαίο, γονείς και φορείς, με επικουρικούς ρόλους, σε δράσεις της σχολικής μονάδας.
5. Στα κριτήρια της κατηγορίας V – Επιστημονικής και επαγγελματικής ανάπτυξης:
α) Στο κριτήριο των τυπικών προσόντων και της επιστημονικής ανάπτυξης:
αα) Επαρκής, εφόσον κατέχει μόνο τα απαιτούμενα πτυχία για τον διορισμό.
ββ) Πολύ καλός, εφόσον συντρέχουν στο πρόσωπό του τρεις (3), τουλάχιστον, από τις κάτωθι προϋποθέσεις:
ii) Είναι κάτοχος δεύτερου πτυχίου ή έχει μετεκπαιδευτεί σε Διδασκαλείο ή διαθέτει βεβαίωση σπουδών σε αντικείμενα που αφορούν στην τέχνη και τον πολιτισμό από αναγνωρισμένο δημόσιο φορέα.
ii) Διαθέτει πιστοποίηση στις Τ.Π.Ε. επιπέδου Ι ή ΙΙ.
iii) Γνωρίζει μία, τουλάχιστον, ξένη γλώσσα σε επίπεδο Β2, σύμφωνα με την παράγραφο 2 του άρθρου 1 του ν. 2740/1999.
iv) Έχει παρακολουθήσει πρόγραμμα επιμόρφωσης στις Σ.Ε.Λ.Μ.Ε. ή στις Σ.Ε.Λ.Δ.Ε..
v) Υπήρξε ή είναι υπότροφος του Ι.Κ.Υ..
vi) Έχει εκδώσει ένα (1), τουλάχιστον, βιβλίο με ISBN, ή έχει συμμετάσχει σε δύο (2), τουλάχιστον, συλλογικούς τόμους ή έχει δημοσιεύσει ένα (1), τουλάχιστον, άρθρο σε περιοδικό με κριτές.
γγ) Εξαιρετικός, εφόσον, συντρέχουν στο πρόσωπό του τρεις (3), τουλάχιστον, από τις προϋποθέσεις της προηγούμενης υποπερίπτωσης και επιπλέον είναι κάτοχος μεταπτυχιακού τίτλου ή διδακτορικού διπλώματος.
β) Στο κριτήριο της επαγγελματικής ανάπτυξης:
αα) Ελλιπής, εφόσον δεν φροντίζει την ενημέρωσή του και δεν συμμετέχει σε καμιά μορφή επιμόρφωσης.
ββ) Επαρκής, εφόσον ενδιαφέρεται για την επίδοσή του στα διάφορα πεδία αξιολόγησης του έργου του και λαμβάνει, αν απαιτείται, μέτρα για τη βελτίωσή του ή για την περαιτέρω ανάπτυξή του και συμμετέχει σε εκπαιδευτικές ημερίδες και συναντήσεις που οργανώνονται από στελέχη της εκπαίδευσης.
γγ) Πολύ καλός, εφόσον αξιοποιεί τις επιμορφωτικές δυνατότητες της σχολικής μονάδας και αναλαμβάνει πρωτοβουλίες εντός αυτής, όπως είναι αμοιβαίες επισκέψεις σε τάξεις συναδέλφων και συμμετοχή σε ομάδες προγραμματισμού και προβληματισμού, και επιχειρεί βελτιωτικές παρεμβάσεις στο κοινωνικό και υλικοτεχνικό περιβάλλον της σχολικής μονάδας με σκοπό την καλύτερη αξιοποίηση των διαθέσιμων πόρων και υποδομών και τη βελτίωσή τους. Επίσης λαμβάνεται υπόψη αν παρακολουθεί ημερίδες, σεμινάρια, συνέδρια και γενικώς αντίστοιχες εκδηλώσεις που γίνονται από αναγνωρισμένους φορείς και είναι σχετικές με τα γνωστικά αντικείμενα του κλάδου στον οποίο ανήκει και τη διδακτική τους, καθώς και αν, μέσω αυτών, εισάγει καινοτομίες στην τάξη του και στη σχολική μονάδα.
δδ) Εξαιρετικός, εφόσον, πλέον των προϋποθέσεων της προηγούμενης υποπερίπτωσης: i) Έχει παρακολουθήσει, ένα τουλάχιστον, επιμορφωτικό πρόγραμμα διάρκειας άνω των 30 ωρών από δημόσιο φορέα σε αντικείμενο σχετικό με το γνωστικό αντικείμενο του κλάδου στον οποίο ανήκει ή στην παιδαγωγική ή στη διδακτική και διαθέτει σχετική βεβαίωση.
ii) οργανώνει και μετέχει ως εισηγητής σε ενδοσχολικές και περιφερειακές επιμορφώσεις που αποσκοπούν στην αναβάθμιση του διδακτικού και μαθησιακού έργου,
iii) συμμετέχει σε «δια ζώσης ή εικονικές κοινότητες εκπαιδευτικών», επιδιώκοντας την ανάληψη καινοτόμων έργων που «ευεργετούν» το σχολείο του ή δίκτυο σχολείων,
iv) αναλαμβάνει πρωτοβουλίες και συμμετέχει σε δράσεις προώθησης της καινοτομίας και της αριστείας,
v) αναλαμβάνει πρωτοβουλίες ή συμμετέχει σε δράσεις που συνδέονται με τη ζωή της σχολικής μονάδας στην οποία υπηρετεί ή της περιφέρειας στην οποία ανήκει η σχολική μονάδα και συμβάλλουν στην αναβάθμισή της και
vi) συμμετέχει σε δραστηριότητες που αναδεικνύουν την παρουσία του στην εκπαιδευτική κοινότητα, όπως είναι η διδασκαλία σε Α.Ε.Ι., η συμμετοχή σε ομάδες εργασίας του Υ.ΠΑΙ.Π.Θ.Α. ή, ως διδάσκων, σε δειγματικές διδασκαλίες, ή, ως επιμορφωτής, σε επιμορφωτικά προγράμματα ή, ως μέλος, σε επιτροπές βαθμολογικών ή εξεταστικών κέντρων ή σε διοικητικά συμβούλια επιστημονικών σωματείων ή ενώσεων ή σε επιστημονικές επιτροπές συνεδρίων.
Βαρύτητα κριτηρίων
1. Κάθε κριτήριο διοικητικής αξιολόγησης των Διευθυντών Σχολικών Μονάδων έχει συντελεστή βαρύτητας 1.
2. Οι συντελεστές βαρύτητας των κριτηρίων αξιολόγησης εκπαιδευτικών:
α) Η κατηγορία Ι – Εκπαιδευτικό περιβάλλον, συντελεστής 0,75.
β) Η κατηγορία ΙΙ – Σχεδιασμός, προγραμματισμός και προετοιμασία της διδασκαλίας, συντελεστής 0,50.
γ) Η κατηγορία ΙΙΙ – Διεξαγωγή και αξιολόγηση διδασκαλίας, συντελεστής 1,25.
δ) Η κατηγορία IV – Υπηρεσιακή συνέπεια και επάρκεια, συντελεστής 2.
ε) Η κατηγορία V – Επιστημονική και επαγγελματική ανάπτυξη, συντελεστής 0,50.
Υπολογισμός τελικής βαθμολογίας
1. Η τελική βαθμολογία ισχύει ο μαθηματικός τύπος: ΤΒ={ ΣΚτ1* ΒΚτ1+ ΣΚτ2* ΒΚτ2+ ΣΚτ3*ΒΚτ3 + ΣΚτ4*ΒΚτ4+ ΣΚτ5*ΒΚτ5}/5,
Ένα παράδειγμα . Ας υποθέσουμε ότι εκπαιδευτικός έλαβε ανά κατηγορία τις εξής βαθμολογίες:
- κατηγορία Ι = 65
- κατηγορία ΙΙ = 70
-κατηγορία ΙΙΙ= 75
- κατηγορία ΙV = 80
- κατηγορία V = 67
Με βάση τους συντελεστές ανά κατηγορία έχουμε
Βαθμολογία = (65*0,75+70*0,50+75*1,25+80*2+67*0,50)/5= 74,2 . Επομένωνς αφού είναι μεταξύ 61- 80 κρίνεται ως πολύ καλός
Οι εκπαιδευτικοί που βάσει της βαθμολογία ελλιπείς (0-30) εγγράφονται στον πίνακα των μη προακτέων που προβλέπεται στην παράγραφο 4 του άρθρου 8 του ν. 4024/2011.
Διαδικασία αξιολόγησης
1. Η διαδικασία της διοικητικής αξιολόγησης διενεργείται ως εξής:
α) Ο αξιολογούμενος υποβάλλει έκθεση αυτοαξιολόγησής του το αργότερο εντός πέντε (5) ημερών πριν από την έναρξη της αξιολογικής περιόδου. Ο αξιολογούμενος αυτοαξιολογείται με βάση τη βαθμολογική κλίμακα που αξιολογείται και από τους αξιολογητές του. Παράλειψη υποβολής της έκθεσης αυτής σε καμία περίπτωση δεν επηρεάζει τη διαδικασία της αξιολόγησης.
β) Οι αξιολογητές συναντώνται και συζητούν με τους αξιολογούμενους αναφορικά με την επικείμενη αξιολόγηση. Η παράλειψη πρόσκλησης του αξιολογούμενου στη συνάντηση και μη προσέλευσή του επιφέρει ακυρότητα της έκθεσης αξιολόγησης.
γ) Οι αξιολογητές μετά το πέρας της διαδικασίας συντάσσουν εκθέσεις αξιολόγησης και οι εκθέσεις γνωστοποιούνται, το αργότερο εντός πέντε (5) εργάσιμων ημερών από τη σύνταξή τους, στους αξιολογούμενους.
Η εκπαιδευτική αξιολόγηση περιλαμβάνει τα ακόλουθα στάδια:
1. Προγραμματισμού και προετοιμασίας της παρακολούθησης διδασκαλιών. Στο στάδιο αυτό ο αξιολογητής παρέχει και διευκρινίσεις στον αξιολογούμενο σχετικά με τα κριτήρια και τη διαδικασία της αξιολόγησης. Στη συνέχεια ο αξιολογητής και ο αξιολογούμενος προγραμματίζουν την παρακολούθηση διδασκαλιών του αξιολογούμενου σε χρόνο που ορίζει ο αξιολογητής. Ο αξιολογητής μπορεί να λαμβάνει υπόψη τις προτιμήσεις του αξιολογούμενου ως προς τα μαθήματα και τις τάξεις στα οποία επιθυμεί να γίνει η παρακολούθηση.
2. Παρακολούθησης δύο (2), τουλάχιστον, διδασκαλιών.
3. Μετα – αξιολογικής συζήτησης και αναστοχασμού. Στο στάδιο αυτό πραγματοποιείται συζήτηση μεταξύ του αξιολογητή και του αξιολογούμενου στην οποία παρέχεται και ανατροφοδότηση από τον αξιολογητή σχετικά με την παρακολούθηση των διδασκαλιών. Μέσα σε μία εβδομάδα από την πραγματοποίηση της συζήτησης, ο αξιολογούμενος υποβάλλει στον αξιολογητή την έκθεση εκπαιδευτικής αυτοαξιολόγησής του και τον τυχόν συνοδευτικό ατομικό φάκελο που προβλέπεται στην παράγραφο 3.
Η εκπαιδευτική αξιολόγηση ολοκληρώνεται με τη σύνταξη της έκθεσης η οποία γνωστοποιείται εντός της αξιολογικής περιόδου ή το αργότερο τρεις (3) εργάσιμες ημέρες από τη λήξη της.
Οι εκθέσεις αυτοαξιολόγησης συνοδεύονται, προαιρετικά, από ατομικό φάκελο στον οποίο κάθε αξιολογούμενος μπορεί να περιλαμβάνει τα κάθε είδους δικαιολογητικά που τεκμηριώνουν την αυτοαξιολόγησή του.
Η έκθεση αυτοαξιολόγησης και ο ατομικός φάκελος αποσκοπούν στην πληρέστερη ενημέρωση του αξιολογητή και δεν τον δεσμεύουν στην αξιολογική του κρίση.
Οι εκθέσεις αξιολόγησης συντάσσονται σε δύο αντίτυπα. Το ένα παραδίδεται στο αξιολογούμενο και το άλλο κοινοποιείται και φυλάσσεται στην υπηρεσία που τηρείται και ο υπηρεσιακός φάκελος του αξιολογούμενου.
Αντικατάσταση της έκθεσης αξιολόγησης, που έχει υποβληθεί στην αρμόδια κατά την προηγούμενη παράγραφο υπηρεσία, ή τροποποίησή της απαγορεύεται. Επιτρέπεται μόνον η τροποποίηση της έκθεσης αξιολόγησης από τα δευτεροβάθμια όργανα, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 21 και 22 του παρόντος διατάγματος.
Οι αξιολογούμενοι δικαιούνται ενστάσεως ενώπιον δευτεροβάθμιων οργάνων αξιολογικής κρίσης εφόσον:
α) η συνολική τους βαθμολογία είναι μικρότερη από 45 μονάδες ή
β) η διαφορά στη βαθμολογία των επιμέρους κριτηρίων της ίδιας κατηγορίας είναι μεγαλύτερη από 45 μονάδες.
Οι ενστάσεις ασκούνται ως εξής:
Των διευθυντών σχολικών μονάδων και των λοιπών εκπαιδευτικών ενώπιον των Επιτροπών Αξιολόγησης Εκπαιδευτικού Έργου (Ε.Α.Ε.Ε.) που εδρεύουν στη διεύθυνση εκπαίδευσης. Οι Ε.Α.Ε.Ε. εξετάζουν το παραδεκτό και το νόμω και ουσία βάσιμο των ενστάσεων και δύνανται είτε να τις απορρίψουν είτε να τις κάνουν δεκτές, εν μέρει ή στο σύνολο, και να τροποποιήσουν τη βαθμολογία του ενιστάμενου. Δεν επιτρέπεται να χειροτερέψουν τη θέση του ενιστάμενου.
Αξιολόγηση δόκιμων εκπαιδευτικών
Για τους δόκιμους εκπαιδευτικούς συντάσσονται κατά τη διάρκεια της διετούς δοκιμαστικής υπηρεσίας δύο (2) εκθέσεις διοικητικής και δύο (2) εκθέσεις εκπαιδευτικής αξιολόγησης.
Αξιολόγηση των προϊσταμένων από τους υφιστάμενους
Κάθε εκπαιδευτικός έχει το δικαίωμα να αξιολογεί τον προϊστάμενο αξιολογητή του. Η αξιολόγηση αυτή είναι έγγραφη, επώνυμη και προαιρετική και υποβάλλεται στον άμεσο προϊστάμενο του αξιολογητή που υπόκειται στην αξιολόγηση των υφισταμένων του. Ο αποδέκτης της αξιολόγησης των υφισταμένων εκτιμά και χρησιμοποιεί κατά την κρίση του τις αξιολογήσεις.
1 σχόλιο:
Μήπως γνωρίζετε τι συμβαίνει με την αξιολόγηση για όσες εκπαιδευτικούς έχουν άδειες μητρότητας, αναρρωτικές κλπ;
Δημοσίευση σχολίου