Περί Βίλας Ιόλα εικονογραφημένο

Σύντομο ιστορικό της Βίλας- Δράσεις του 7ου Δ.Σ Αγίας Παρασκευής-  Πρόταση δημιουργίας Κέντρου Σύγχρονης Τέχνης και Πολιτισμού

 Είναι τύχη το σχολείο σου να βρίσκεται διακόσια μέτρα από τη Βίλα Ιόλα αλλά και ατυχία για το κτίριο-φάντασμα που σε πληγώνει. 

Ο εκκεντρικός Αλέξανδρος Ιόλας επιστρέφει στην Ελλάδα στη δεκαετία του 60 και χτίζει βίλα 1700 τετραγωνικών μέτρων στην περιοχή του Παραδείσου του Δήμου Αγίας Παρασκευής που σύντομα μετατρέπεται σε σημείο αναφοράς του διεθνούς τζετ σετ.
Εν τω μεταξύ έχει προλάβει να καταξιωθεί ως παγκοσμίου φήμης γκαλερίστας με τεράστια αποδοχή στον χώρο της τέχνης. Ντε Κίρικο, Πικάσο, Μαρξ Ερνς, Τσαρούχης, είναι μερικοί μόνο από τους καλλιτέχνες που ανέδειξε στην πολυετή καριέρα του. Το διώροφο κτίσμα της βίλας, σε κτήμα 6,7 στρεμμάτων, άρχισε να οικοδομείται στα μέσα της δεκαετίας του ’60 και διαμορφώθηκε σε τρεις φάσεις, με την τελευταία να είναι η κατασκευή του ορόφου το 1971-1972.

Τοίχοι από μάρμαρο, πόρτες από χρυσάφι, αρχαίες κολώνες από τη Ραβέννα και 10.000 έργα τέχνης αμύθητης αξίας διακοσμούσαν τη βίλα. Ο Ιόλας προόριζε τη βίλα για ένα μουσείο που θα φιλοξενούσε έργα και ανθρώπους από το χώρο της παγκόσμιας τέχνης. Γι’ αυτό στη βίλα υπήρχαν δωμάτια με ξεχωριστό θέμα το κάθενα, όπως το δωμάτιο Βυζαντινού πολιτισμού, το δωμάτιο του Άντυ Γουόρχολ και άλλα.

         

Στα βήματα του Αντυ Γουόρχολ

(Έργα των μαθητών της ΣΤ΄τάξης 7ου Δ. Σ Αγίας Παρασκευής στο διδακτικό αντικείμενο των εικαστικών με τον εκπαιδευτικό Φοίβο Σοφικίτη. Σχ. Έτος: 2014-15)  

Από το 1987 που πέθανε ο Ιόλας και για 25 χρόνια η βίλα απετέλεσε μήλον της έριδος. Δυο χρόνια πριν, το 1985 δηλαδή, ο συλλέκτης είχε αποφασίσει να δωρίσει το ακίνητο στο Ελληνικό Δημόσιο μαζί με όλα τα ανεκτίμητης αξίας έργα τέχνης της συλλογής του, προκειμένου να δημιουργηθεί το μεγαλύτερο Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης στην Ελλάδα αλλά για διάφορους λόγους που δεν είναι της παρούσης αν θέλετε να τους ψάξετε ξεκινήστε από εδώ, η δωρεά ναυάγησε.

Το κτίριο κηρύχθηκε διατηρητέο το 1998, ενώ το 2000 εκδηλώθηκε η πρόθεση του Δήμου να το μετατρέψει σε Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης και Κέντρο Πολιτισμού με προϋπολογισμό 5,87 εκατ. ευρώ. Η πρώτη κίνηση για τη διάσωση της βίλας γίνεται από τον δήμο της Αγίας Παρασκευής που το 1997, μετά και την κινητοποίηση των κατοίκων, ζητά την προστασία του χώρου, τη διάσωσή του και την αξιοποίησή του για στέγαση των πολιτιστικών δραστηριοτήτων του δήμου. Έπειτα από έναν χρόνο επιτυγχάνεται η κήρυξη του ακινήτου ως διατηρητέου νεώτερου μνημείου, ενώ το 2000 υπογράφεται η τροποποίηση του σχεδίου πόλης με χαρακτηρισμό του χώρου ως Κέντρου Πολιτιστικών Δραστηριοτήτων. Την ίδια χρονιά, το αγοράζει ο αρχιτέκτονας Σπύρος Γεωργίου.

Παράλληλα, ο δήμος κάνει προσπάθεια συγκέντρωσης χρημάτων για την αγορά του ακινήτου, που στη συνέχεια αδρανεί, καθώς εκδηλώνεται πρόθεση από το υπουργείο Πολιτισμού για απαλλοτρίωση και αξιοποίηση του κτήματος Ιόλα για τις ανάγκες της Πολιτιστικής Ολυμπιάδας. Το 2002 αποφασίζεται η αναγκαστική απαλλοτρίωση με κοινή απόφαση των υπουργών Πολιτισμού, Οικονομίας και ΠΕ.ΧΩ.ΔΕ. Τον Φεβρουάριο του 2004 γίνεται συμβιβασμός στο ποσό των 9,1 εκατομμυρίων ευρώ. Τον Ιούλιο του 2004, καθώς το ακίνητο δεν προλάβαινε να αξιοποιηθεί για τις ανάγκες της Πολιτιστικής Ολυμπιάδας, ανακαλείται η αναγκαστική απαλλοτρίωση, ανακινείται από το υπουργείο Πολιτισμού ξανά διαδικασία απ’ ευθείας αγοράς του αλλά δεν προχωράει…

------------------------------------------------------------------

 Τη σχολική χρονιά 2014-15 ο σύλλογος διδασκόντων του 7ου Δημοτικού Σχολείου Αγίας Παρασκευής καταστρώνει σχέδιο δράσης για να αναδείξει  το θέμα και να ευαισθητοποιήσει μαθητές, γονείς, τη γειτονιά και την πόλη.

Μερικές από τις δράσεις που σήκωσαν στους ώμους  τους οι μαθητές της ΣΤ΄τάξης με την καθοδήγηση των δασκάλων τους:

-Βιβλιογραφική έρευνα για τον συλλέκτη, το καλλιτεχνικό του έργου και τη βίλα.

-Δημιουργία και επεξεργασία ερευνητικών εργαλείων όπως ερωτηματολόγια για τη διερεύνηση γνώσεων, στάσεων, επιθυμιών και προθέσεων της μαθητικής κοινότητας, της γειτονιάς και της πόλης.

-Αρχιτεκτονικές  προσεγγίσεις

 H Πολιτικός Μηχανικός και πρώην μαθήτρια του σχολείου μας Λιάνα Σιούλα μιλά  στους μαθητές της ΣΤ΄τάξης για τη Βίλα Ιόλα. Η νεαρή μηχανικός, η οποία διαθέτει μεταπτυχιακές σπουδές στην αρχιτεκτονική διατηρητέων μνημείων, προσέγγισε το θέμα από την πλευρά της επιστήμης της, μεταφέροντας πολύτιμες γνώσεις στα παιδιά για την ιστορία της κατασκευής της βίλας, τους αρχιτέκτονες που ενεπλάκησαν στην κατασκευή, τη διαμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου καθώς και τη δυνατότητα -προϋποθέσεις για να χαρακτηριστεί ένας  χώρος μνημείο πολιτιστικής κληρονομιάς. 


- Επισκέψεις - Ξεναγήσεις

Τα παιδιά ξεναγούνται  στους εξωτερικούς και εσωτερικούς χώρους από τη μητέρα του σχολείου μας κ. Ρένα Μακρή, μαθαίνουν την ιστορία της βίλας, παρατηρούν, φαντάζονται....

 -Καλλιτεχνικές προσεγγίσεις

Οι μαθητές μας στη βίλα Ιόλα αποδίδουν με κάρβουνο τις ιδέες τους με την καθοδήγηση του εκπαιδευτικού των εικαστικών Φοίβου Σοφικίτη

-Χορευτικά δρώμενα


 Για πρώτη φορά χορευτικό δρώμενο στην μεγάλη αίθουσα Καλλιτεχνών της Βίλας Ιόλα. Ομάδα κοριτσιών μας σε χορογραφία της γυμνάστριάς μας Βαγγελιώς Τουραπή με μια υπέροχη μελωδία της Ευανθίας Ρεμπούτσικα. 

-Συνεντεύξεις

Συνέντευξη με την Πρόεδρο του Περιβαλλοντικού Συλλόγου Κοντοπεύκου-Παραδείσου-Πευκακίων Βούλα Κουτσογιάννη που διαθέτει σπίτι με θέα στον Ιόλα, ξέρει καλά το θέμα  και έχει γράψει χιλιόμετρα πολλά στον αγώνα για την απόκτηση της βίλας  από το Δημόσιο.

Όλη η δουλειά επεξεργάστηκε συνεργατικά με κέφι και μεράκι από μαθητές  και δασκάλους και παρουσιάστηκε τον Ιούνιο του 2015 στο Αμερικάνικο Κολέγιο

Μαθητικό Συνέδριο Δημοτικών Σχολείων Αγίας Παρασκευής.  3η συνεχόμενη χρονιά. Τείνει να γίνει  θεσμός πλέον για την πόλη μας.  Οργάνωση: Παναγιώτης Γαλάνης, Σχολικός Σύμβουλος 

Στο πλαίσιο των δράσεων για τη Βίλα Ιόλα βρεθήκαμε στο Δήμο και μιλήσαμε με το Δήμαρχο.

Ο Γιάννης Σταθόπουλος  έδειξε ενδιαφέρον και μάς μίλησε  με  ενθουσιασμό...

----------------------------------------------------------------------

Θυμάμαι  το Σεπτέμβρη του 2014 από τις πρώτες ενέργειές του Δημάρχου, όταν έπιασε το τιμόνι του Δήμου, ήταν η σύσταση επιτροπής για την αγορά της Βίλας. Στην Ελλάδα όμως η πράξη αποδεικνύει ότι οι επιτροπές περισσότερο γραφειοκρατία προσθέτουν παρά αποτελεσματικότητα. Η συγκεκριμένη επιτροπή συνεδρίασε μία φορά πριν δεκαπέντε μήνες  και έκτοτε αγνοείται η τύχη της. Σκληρό αλλά να ακουστεί: Ο ενθουσιασμός από μόνος του και η συγκρότηση επιτροπών δεν παράγουν αποτελέσματα, δυστυχώς ...

Ας  έρθουμε στο σήμερα

Πρόταση Δημιουργίας Κέντρου Σύγχρονης Τέχνης και Πολιτισμού

Η σημερινή Δημοτική Αρχη είχε από παλιά – και ως αντιπολίτευση – εκφράσει επανειλημμένα την άποψη περί αξιοποίησης της βίλας και του περιβάλλοντος χώρου, προς τελικό όφελος των κατοίκων της περιοχής, του Δήμου αλλά και του πολιτισμικού επιπέδου της χώρας. Ο λόγος είναι ότι, δεδομένου του παραπάνω σημαντικού ιστορικού, που αναφέραμε το Κέντρο:

 -αφ’ ενός, μπορεί ως προτεινόμενο έργο να τύχει του ενδιαφέροντος από την πλευρά της ΕΕ, για συγχρηματοδότηση 

-αφ’ ετέρου, με την ολοκλήρωσή του, η βίλα Ιόλα  θα αναδειχθεί εύκολα σε σημείο αναφοράς τέχνης και πολιτισμού διεθνούς ενδιαφέροντος. 

 1. Πρόταση ένταξης του έργου στο ΕΣΠΑ 2014-2020 

Προς υλοποίηση των προθέσεων αυτών, η Δημοτική Αρχή θα πρέπει να ξεκινήσει μια συνεργασία με την Περιφέρεια Αττικής, στοχεύοντας στην ένταξη του υπ’ όψιν έργου ως συγχρηματοδοτούμενου του Επιχειρησιακού Προγράμματος της Περιφέρειας στο ΕΣΠΑ για την Προγραμματική Περίοδο (ΠΠ) 2014-2020. Στο πλαίσιο αυτό, η παρούσα πρόταση προς Ενταξη Συγχρηματοδοτούμενου Εργου (ΣΠΕΣΕ) εκτιμάται ότι μπορεί να αποτελέσει την εναρκτήρια δράση ενός ολοκληρωμένου σχεδίου δράσης (road map) προς ένταξη, χρηματοδότηση και υλοποίηση του προτεινόμενου έργου, στο ΕΣΠΑ 2014-2020.

 Θα ήταν σκόπιμο ο Δήμαρχος σε συνεργασία με την ηγεσία της Περιφέρειας, να ορίσουν τεχνικές συσκέψεις όλων των εμπλεκομένων, έτσι ώστε να καταρτισθεί το σχέδιο δράσης.

 2. Προεκτίμηση κόστους αγοράς ακινήτου και κατασκευαστικών έργων (Πολιτικού Μηχανικού, Η/Μ εξοπλισμού, αρχιτεκτονικών διαμορφώσεων χώρων και απρόβλεπτα): 7.500.000 Ευρώ

 3. Συμπέρασμα – Πρόταση Με βάση τα παραπάνω  συμπεραίνεται ότι πρόκειται για ένα έργο:

-διεθνούς εμβέλειας και ενδιαφέροντος όσον αφορά στα πολιτιστικά πράγματα, κάτι που του προσδίδει αυξημένη αναγνωρισιμότητα και αποδοχή από την ΕΕ

- που τόσο ο Δήμος Αγ. Παρασκευής (διαπαραταξιακά) όσο και η κοινή γνώμη έχουν αποκρυσταλλωμένη άποψη για το σχεδιασμό του, έτσι ώστε η υλοποίησή του πρόκειται με αρκετή βεβαιότητα να προχωρήσει και να ολοκληρωθεί, δίνοντας τις προβλεπόμενες δαπάνες για εκείνο το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα στο οποίο θα ενταχθεί

Το έργο προτείνεται για συγχρηματοδότηση από το ΠΕΠ Αττικής, για την Προγραμματική Περίοδο 2014-2020. 

Υ.Γ Ανάλογη πρόταση με αναλυτικά στοιχεία υποβλήθηκε στον Δήμο τον Οκτώβριο του 2015. Ας ελπίζουμε ότι δεν  βρίσκεται σκονισμένη σε κάποιο συρτάρι…